Kodeks pracy gwarantuje pracownikowi prawo do wypoczynku, co zapewniają przepisy o czasie pracy, dniach wolnych od pracy i o urlopach wypoczynkowych. Podążając za art. 152 k.p. stwierdzić można, że pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Tak więc zasadą jest urlop nieprzerwany. Jednak należy pamiętać, iż zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może zostać podzielony na części. W takiej sytuacji jednak, co najmniej jedna część wypoczynku powinna przynajmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Prawo do urlopu wypoczynkowego ukształtowano w przepisach tak, aby urlop nie mógł zostać podzielony wyłącznie na wiele krótkich okresów. Co ma na celu realny wypoczynek pracownika.
W myśl art. 154 Kodeksu pracy pracownik ma prawo do 20 bądź też 26 dni urlopu wypoczynkowego w skali roku kalendarzowego, unormowane jest to tym, czy urlopowy staż pracy jest krótszy, czy też dłuższy niż okres 10 lat. W przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, wymiar urlopu ustalany jest proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika. Urlop udzielany jest w dni, które stanowią dla pracownika dni pracy, zgodnie z obowiązującym go kalendarzem czasu pracy. Tak więc dotyczy to wyłącznie dni roboczych dla pracownika.
Zaznaczyć należy, że urlop udzielany jest w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu.
Urlop na pół dnia – czy pracodawca może go udzielić?
W odpowiedzi na powyższe pytanie, zgodnie z Kodeksem Pracy tj. art. 154, stwierdzić możemy, że dopuszczalne jest udzielenie pracownikowi urlopu w dniu pracy w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu pracy jedynie w przypadku, gdy część urlopu pozostała do wykorzystania jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy pracownika w dniu, na który ma być urlop udzielony. W takim przypadku pracownik może zwolnić się z części dnia pracy. Korzystanie z urlopu w taki sposób oznacza, że w danym dniu pracownik rozpocznie pracę odpowiednio później bądź też zakończy ją odpowiednio wcześniej.
Przykład
Pracownikowi zatrudnionemu w równoważnym systemie czasu pozostało 6 godzin urlopu do wykorzystania. W poniedziałek miał pracować 8 godzin. Poprosił przełożonego o urlop tego dnia. Urlop został pracownikowi udzielony. Jednak tylko na część dnia (6 godzin), ze względu na to, iż tylko taki wymiar urlopu pozostał pracownikowi do wykorzystania. Na pozostałe 2 godziny musiał przyjść do pracy.
Warto tutaj dodać, iż może być też tak, że pracodawca zwyczajnie zezwoli swojemu pracownikowi na to, by wyszedł z pracy na kilka godzin i uzna te godziny, jako usprawiedliwioną, płatną nieobecność.
Podsumowując
Udzielenie urlopu na połowę dnia pracy jest dopuszczalne jedynie w przypadku, gdy liczba godzin urlopu pozostałych do wykorzystania jest mniejsza niż liczba godzin, które pracownik miałby przepracować, zgodnie z jego rozkładem czasu pracy w dniu, na który udzielany jest urlop.
Tak więc powyższa zasada obowiązuje bez względu na to, czy jest to planowany urlop, czy też wolne na żądanie. W przypadku, gdy pracownik potrzebuje kilku godzin urlopu np. 4 w ciągu dnia może skorzystać z innej dostępnej opcji jaką jest zwolnienie na załatwienie spraw osobistych. Zwolnienia takiego pracodawca udzielić może na wniosek pracownika. Przy czym pamiętać należy, iż uzyskane wolne w taki sposób należy odpracować w innym terminie, jednak nie później niż do końca okresu rozliczeniowego. Natomiast jeśli z pewnych przyczyn lub powodów nie jest to możliwe, pracownik wtedy musi się pisemnie zobowiązać do odpracowania zwolnienia w następnym lub kolejnym okresie rozliczeniowym.
Autor:
Katarzyna Mazurkiewicz
