Składkę na ubezpieczenie zdrowotne ma obowiązek opłacać dość szerokie grono udziałowców, ale nie tylko. Składka ta, co roku jest aktualizowana o nową, wyższą podstawę ubezpieczenia zdrowotnego.
Warto sprawdzić, kto konkretnie z udziałowców i innych osób podlega pod ubezpieczenie zdrowotne, a więc ma obowiązek opłacania, co miesiąc składki zdrowotnej.
|
Spis treści:
- Składka ubezpieczenia zdrowotnego w działalności gospodarczej
- Składka zdrowotna osób powołanych do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania oraz prokurentów
- Składka zdrowotna wspólników uzyskujących przychody z udziałów w zyskach osób prawnych
|
Składka ubezpieczenia zdrowotnego w działalności gospodarczej
Osoby fizyczne prowadzące działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu. Z tego też tytułu podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Za osobę fizyczną prowadzącą działalność na mocy ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 497 zwanej dalej ustawą o SUS). uważa się:
- jednoosobową działalność gospodarczą (również z pracownikami),
- wspólnika spółki cywilnej,
- wspólnika spółki jawnej,
- wspólnika spółki partnerskiej
- te osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą mają prawo wybrać formę opodatkowania (skalę podatkową, podatek liniowy, ryczałt – z wyłączeniem wspólnika spółki partnerskiej) z racji uzyskiwania dochodów (przychodów) ze źródła działalność gospodarcza.
Pozostałe osoby fizyczne, które zgodnie z ustawą o SUS są uznawane za prowadzące działalność gospodarczą:
- wspólnik spółki komandytowej (komandytariusz lub komplementariusz);
- właściciel jednoosobowej spółki z o.o.;
- akcjonariusz prostej spółki akcyjnej;
- komplementariusze spółek komandytowo-akcyjnych.
- nie mogą wybrać ww. form opodatkowania, ponieważ osiągają zyski z udziałów w osobach prawnych, ułomnych osobach prawnych, a więc uzyskują przychody ze źródła – udziały w zyskach.
Dla nich przewidziana jest stała, miesięczna składka zdrowotna w wysokości 9% od podstawy stanowiącej 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw włącznie z wypłatami z zysku, w 4 kwartale ubiegłego roku (miesięczna składka zdrowotna w 2025r. obliczana jest od podstawy stanowiącej przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw włącznie z wypłatami z zysku, w czwartym kwartale 2024r.).
|
UWAGA!
Wysokość składki zdrowotnej osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (w świetle ustawy o SUS) zależna jest od:
- wybranej formy opodatkowania (jeżeli osoba ma prawo wyboru),
- statusu bycia wspólnikiem, udziałowcem, akcjonariuszem, komplementariuszem.
- rodzaju źródła przychodu – z działalności gospodarczej albo z udziału w zyskach,
- kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w roku składkowym,
- kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego,
- uzyskiwanego przychodu / dochodu w przypadku podatników stosujących formę opodatkowania skala podatkowa albo podatek liniowy albo ryczałt ewidencjonowany.
|
W 2025 roku nastąpiła kolejna podwyżka minimalnego wynagrodzenia za pracę ze stosunku pracy a w ślad za nią podwyżka tych składek ZUS, które są zależne od wysokości tegoż minimalnego wynagrodzenia.
|
UWAGA!
Wysokość minimalnego wynagrodzenia dla roku 2025 wynosi 4 666 zł.
Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku 2024 wynosi 8 549,18 zł. |
W zakresie składki zdrowotnej przedsiębiorców, ale i osób fizycznych osiągających przychody z udziałów zysków osób prawnych nastąpiły w 2025r. zmiany wysokości składki zdrowotnej w związku z ustawą z dnia 6.12.2024 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. 2024 poz. 1915 zwanej dalej ustawą o NFZ).
Składka zdrowotna osób powołanych do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania oraz prokurentów
Od 2022r. osoby fizyczne powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania (m.in. prezes zarządu, członek zarządu i inne osoby) oraz prokurenci, którzy pobierają z tego tytułu wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu.
W/w osoby opłacają przez cały rok miesięczną składkę zdrowotną od momentu, kiedy zostaną powołane na swoje funkcje z jednoczesnym ustanowieniem z tego tytułu wynagrodzenia.
|
UWAGA!
Osoby fizyczne powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania oraz prokurenci, którzy nie pobierają z tego tytułu wynagrodzenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, nie podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu. |
Należy wspomnieć, że zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 35a ustawy o NFZ ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają:
- osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania oraz
- prokurenci,
jeśli z tego tytułu pobierają wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym, niezależnie od jego kwalifikacji do źródła przychodu.
Jednakże ubezpieczeniu zdrowotnemu nie podlegają osoby uzyskujące wskazane przychody, jeśli ich roczne wynagrodzenie z tego tytułu nie przekracza kwoty 6 000 zł.
Jak obliczyć składkę zdrowotną u takiej osoby? Na mocy art. 81 ust. 8 ustawy o NFZ
Zgodnie z art. 81 ust. 8 pkt 11a ustawy o NFZ, podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dla ww. osób jest kwota odpowiadająca wysokości wynagrodzenia pobieranego z tego tytułu.
Przykład 1.
W spółce z o.o. na mocy uchwały o powołaniu ustanowiono prokurenta do pełnienia przez niego funkcji pełnomocnika z jednoczesnym ustaleniem miesięcznego wynagrodzenia w kwocie 7.000 zł brutto.
Ile będzie wynosić składka na ubezpieczenie zdrowotne prokurenta?
7.000 zł x 9% = 630 zł.
W tym miejscu należy podkreślić, iż wynagrodzenie prokurenta oraz osób, które uzyskują wynagrodzenie na mocy uchwały o powołaniu podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie według skali podatkowej 12% do 32%).
|
UWAGA!
Składka zdrowotna osób uzyskujących wynagrodzenie na mocy uchwały o powołaniu nie podlega w ogóle odliczeniu od żadnych źródeł przychodów. |
Składka zdrowotna wspólników uzyskujących przychody z udziałów w zyskach osób prawnych
Jak już wyżej wspomniano niektóre osoby fizyczne widziane ustawą o SUS, jako prowadzące działalność gospodarczą a dokładnie:
- wspólnik spółki komandytowej (komandytariusz lub komplementariusz);
- właściciel jednoosobowej spółki z o.o.;
- akcjonariusz prostej spółki akcyjnej;
- komplementariusze spółek komandytowo-akcyjnych.
- nie mogą wybrać ww. form opodatkowania, ponieważ osiągają zyski z udziałów w osobach prawnych, ułomnych osobach prawnych, a więc uzyskują przychody ze źródła – udziały w zyskach.
|
UWAGA!
- wspólnik spółki komandytowej (komandytariusz lub komplementariusz);
- właściciel jednoosobowej spółki z o.o.;
- akcjonariusz prostej spółki akcyjnej;
- komplementariusze spółek komandytowo-akcyjnych.
- opłaca stałą miesięczną składkę zdrowotną 769,43 zł z tytułu prowadzenia działalności w ww. formie (jako wspólnik, akcjonariusz, komplementariusz ww. spółek. |
Podlegają oni obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako właśnie osoby fizyczne prowadzące ww. działalność. To powoduje, iż podlegają także ubezpieczeniu zdrowotnemu - składce zdrowotnej. W 2025r. opłacają oni miesięczną składkę zdrowotną liczoną jako 9% od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw włącznie z wypłatami z zysku, w 4 kwartale 2024 roku, która wynosi 8 549,18 zł.
Miesięczna składka zdrowotna ww. osób w 2025r. wynosi, więc 769,43 zł (8 549,18 zł x 9%).
Na koniec warto dodać, iż powyższe osoby nie są zobligowane po zakończeniu roku składkowego do sporządzania rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.
Autor:
Krzysztof Ulicki
Źródła:
Ustawa z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 497) [z dnia 09.04.2025].
Ustawa z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146) [z dnia 09.04.2025].
Ustawa z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061) [z dnia 09.04.2025].
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 163) [z dnia 09.04.2025].
