Obecnie coraz więcej osób decyduje się na prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Z rozwiązaniem tym wiąże się bowiem wiele zalet, a jedną z nich jest niewątpliwie jest elastyczność czasu pracy. Wśród mikroprzedsiębiorców, a także właścicieli większych firm jest wiele kobiet, młodych i przyszłych mam, które często zastanawiają się, czy im także – podobnie jak innym pracownikom przysługuje prawo do pobierania zasiłku macierzyńskiego - w określonej wysokości. Warto zastanowić się, jak wygląda kwestia przyznawania urlopów macierzyńskich paniom prowadzącym własną działalność gospodarczą, jakie dokumenty muszą one złożyć i na świadczenie jakiej wysokości mogą liczyć te osoby. Wszystkie te zagadnienia zostaną poruszone w niniejszym artykule.
Urlop macierzyński – ogólne zasady
Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą mają prawo do uzyskania zasiłku macierzyńskiego na dokładnie takich samych zasadach, jak kobiety zatrudnione w oparciu o umowę o pracę na czas określony bądź nieokreślony. Zgodnie z ogólnie przyjętymi regułami prawo to przysługuje wszystkim osobom odprowadzającym składkę chorobową, którym w okresie opłacania ubezpieczenia urodzi się bądź przyjmą na wychowanie dziecko, które nie ukończyło jeszcze 7 roku życia (jeśli dziecko to ma odroczony obowiązek szkolny, wówczas czas ten wydłuża się do 10 roku życia). W świetle prawa pracy nie ma zatem większego znaczenia, czy dana osoba jest przedsiębiorcą, czy też została przez kogoś zatrudniona w oparciu o jakąkolwiek umowę. Młoda matka, której głównym bądź jedynym źródłem utrzymania jest własna działalność gospodarcza, jest traktowana tak samo jak pracownica io przysługują jej identyczne uprawnienia w kwestii urlopów macierzyńskich oraz pobierania zasiłków z tego tytułu.
Zasiłek macierzyński – jak się go nalicza?
Podstawą wymiaru zasiłku macierzyńskiego jest przeciętny miesięczny przychód, od którego opłacana była składka na ubezpieczenie chorobowe w przeciągu 12 miesięcy od zaistnienia uprawnień do pobierania świadczenia. Jeśli jednak określone uprawnienia powstały, zanim upłynął wspomniany okres, w takim przypadku bierze się pod uwagę tylko pełne kalendarzowe miesiące z okresu opłacania ubezpieczenia, odliczając najpierw kwotę 13,71 proc. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie.
Przedsiębiorca sam może zdecydować, od jakiej podstawy chce opłacać składkę na ubezpieczenie chorobowe. Wysokość takiej podstawy waha się zazwyczaj od 60 procent do 250 procent przeciętnego wynagrodzenia w danym roku. Jeśli okres opłacania składek jest krótszy niż 12 miesięcy, w tych okolicznościach bierze się pod uwagę średnią podstawę w krótszym okresie.
Przez jaki czas można pobierać zasiłek macierzyński?
Przedsiębiorca będący na urlopie macierzyńskim może pobierać stosowny zasiłek przez dokładnie taki sam okres, jak osoby zatrudnione na normalnych umowach o pracę na czas określony i nieokreślony. Maksymalnie to świadczenie można pobierać przez 52 tygodnie. Na normalny urlop macierzyński składa się 20 tygodni. Pozostałe 32 tygodnie to natomiast urlop rodzicielski. Matka może przekazać część swojego urlopu ojcu dziecka po upływie 14 tygodni od narodzin. Dotyczy to jednak wyłącznie tych mężczyzn, którzy podlegają ubezpieczeniu chorobowemu. Co więcej, ojciec dziecka do momentu ukończenia przez nie 2 roku życia może skorzystać z prawa do urlopu ojcowskiego w wymiarze 14 dni.
Zasiłek macierzyński dla przedsiębiorcy – na jaką kwotę może liczyć młoda mama?
To, jak wysoki będzie zasiłek macierzyński dla osoby prowadzącej własną działalność gospodarczą, w głównej mierze zależy od tego, czy dana osoba złożyła deklarację o korzystaniu z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego w jednym czasie, czy też nie. Taki dokument trzeba złożyć w ZUS-ie w przeciągu trzech tygodni od porodu. W takiej sytuacji zasiłek będzie wypłacany w wysokości 80 procent podstawy Jeśli wspomniana deklaracja nie została złożona, wówczas w trakcie urlopu macierzyńskiego pobiera się 100 procent podstawy wynagrodzenia, a podczas urlopu rodzicielskiego 60 procent podstawy wynagrodzenia.
Niezbędne do uzyskania zasiłku dokumenty
Trzeba też pamiętać o złożeniu odpowiednich dokumentów do oddziału ZUS. Stanowią one bowiem podstawę do wydania stosownej decyzji przez odpowiednie organy. Chodzi tutaj przede wszystkim o wspomniane deklaracje, a także o kopie dokumentów potwierdzających tożsamość rodziców i akt urodzenia dziecka. Te dokumenty powinny być rozpatrzone w ciągu maksymalnie 30 dni od złożenia wniosku.
Warto mieć świadomość, że samo złożenie wniosku nie oznacza automatycznego przyznania świadczenia danej osobie. W określonych sytuacjach ZUS może bowiem wszcząć postępowanie wyjaśniające. Takie kontrole przeprowadzane są tylko w uzasadnionych przypadkach. Wątpliwości organów kontrolnych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych budzi przede wszystkim krótki okres, który upłynął od zgłoszenia do ubezpieczenia do wystąpienia przyszłej mamy o zasiłek. Podobnie dzieje się także wówczas, gdy pomiędzy okresami pobierania zasiłków występują krótkie przerwy.
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła:
