Faktura uproszczona to taka faktura, z której kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo kwoty 100 euro (jeżeli kwota ta określona jest w euro). W takiej sytuacji faktura może nie zawierać danych dotyczących nabywcy (imienia i nazwiska, lub nazwy nabywcy i jego adresu), a także danych dotyczących miary i ilości dostarczonych towarów lub zakresu wykonanych usług oraz ceny jednostkowej towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto), pod warunkiem, że faktura taka zawiera dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwotę podatku. Faktury takie muszą natomiast zawierać numer NIP nabywcy.
Należy dodać, że wystawienie faktury uproszczonej jest przywilejem sprzedawcy, nie zaś obowiązkiem. W przypadku spełnienia wymogów dotyczących kwoty należności można wystawić zarówno fakturę uproszczoną, jak i zwykłą.
Faktura uproszczona została wprowadzona art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług i funkcjonuje w naszym porządku prawnym już od 2013 roku. Do roku 2020 nie wzbudzała żadnych kontrowersji interpretacyjnych, choć nie zdobyła szczególnej popularności. Od 01.01.2020 roku zmieniły się przepisy dotyczące wystawiana faktur do paragonów fiskalnych. Wystawianie faktury dla firmy na podstawie paragonu stało się możliwe wyłącznie w przypadku, gdy na paragonie tym widnieje NIP nabywcy. W związku z tym paragony z numerem NIP nabywcy do kwoty 450 zł zaczęły być traktowane, zgodnie z przepisami, jako faktury uproszczone, gdyż zawierały wszystkie elementy niezbędne do potraktowania je jako faktury uproszczone przez nabywcę. W sytuacji, gdy faktura uproszczona jest wystawiana przy użyciu jakiegokolwiek oprogramowania komputerowego, nie ma problemu z uzyskaniem jej korekty czy duplikatu. Problem pojawi się, gdy zajdzie potrzeba uzyskania duplikatu faktury uproszczonej, która została wystawiona za pomocą kasy fiskalnej.
Samo wystawienie tego typu dokumentu przy pomocy kasy fiskalnej nie jest problematyczne. Natomiast wątpliwości mogą się pojawić w przypadku wystąpienia pomyłki na takim dokumencie, np. błędnie wpisany numer NIP nabywcy albo w sytuacji zagubienia takiego dokumentu lub jego uszkodzenia powodującego niemożność odczytania z niego danych (np. zalanie faktury). O ile korygowanie czy wystawianie duplikatów zwykłych faktur nie jest kłopotliwe i nie budzi większych wątpliwości, o tyle z fakturami uproszczonymi jest pewien problem. Z jednej strony mają do nich zastosowanie przepisy ustawy o VAT dotyczące faktur, na podstawie których faktury mogą być korygowane czy też mogą być wystawiane ich duplikaty. Z drugiej strony, faktury uproszczone najczęściej są wystawiane przy użyciu kasy fiskalnej i u sprzedawcy traktowane są nie jako faktura, lecz jako paragon fiskalny. Sposób ewidencji sprzedaży na kasie fiskalnej normuje Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących. Zgodnie z § 19 tego rozporządzenia przy użyciu kasy można wystawić przede wszystkim paragony i paragony anulowane oraz faktury i faktury anulowane. Nie ma zapisu o wystawianiu duplikatów faktur czy ich korekt.
Czy można zatem dokonać zmian w fakturze uproszczonej lub wystawić jej duplikat?
W przypadku oczywistej pomyłki w numerze NIP nabywcy (np. pominięcie jednej cyfry czy przestawienie cyfry), tak jak w przypadku każdej innej faktury można wystawić notę korygującą. Jednakże w przypadku wpisania na fakturze uproszczonej zupełnie innego numeru NIP nabywcy, nie ma możliwości wystawienia noty korygującej w celu zmiany tego numeru.
Co jednak w przypadku, gdy taką fakturę zagubimy? Zgodnie z art. 106l ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, gdy faktura ulegnie zniszczeniu lub zaginie, należy wystawić ponownie fakturę, zgodnie z danymi zawartymi na fakturze pierwotnej. Taka faktura powinna zawierać słowo „duplikat” oraz datę jej wystawienia.
Teoretycznie do każdej faktury (zgodnie z przepisami ustawy o VAT) można wystawić duplikat. Ministerstwo Finansów potwierdziło, że do faktury uproszczonej może być wydany jej duplikat. Nie wiadomo natomiast jak technicznie powinno zostać to rozwiązane w przypadku, gdy kasa fiskalna nie pozwala na wydruk tego typu dokumentu. Jak zatem można uniknąć tego typu komplikacji? Najrozsądniejszym wyjściem wydaje się żądanie wystawienia zwykłej faktury do zakupu. Dokumentowanie transakcji pomiędzy przedsiębiorcami może odbywać się tylko na podstawie faktur. W przypadku ewidencji sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej można wystawić fakturę na podstawie paragonu, pod warunkiem, że na paragonie tym będzie wpisany numer NIP nabywcy.
Powstaje zatem pytanie, czy do paragonu uznanego za fakturę uproszczoną można wystawić zwykłą fakturę? Jednak i w tym przypadku istnieją pewne trudności interpretacyjne, a fiskus przedstawia różne stanowiska w swoich interpretacjach prawa podatkowego.
W interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0113-KDIPT1-3.4012.380.2020.1.ALN z dnia 14 lipca 2020 roku wynika, że w przypadku wystawienia faktury uproszczonej - paragonu dokumentującego sprzedaż do kwoty 450 zł brutto lub 100 euro, zawierającego numer NIP nabywcy oraz pozostałe dane wymagane dla faktury z wyłączeniem danych wskazanych w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy, tj. danych określonych w ust. 1 pkt 3 dotyczących nabywcy i danych określonych w ust. 1 pkt 8, 9 i 11-14, pod warunkiem, że taka faktura zawiera dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwotę podatku - sprzedawca nie powinien z tytułu tej sprzedaży wystawiać dla nabywcy odrębnego dokumentu (faktury standardowej). Brak jest w tym przypadku uzasadnienia na dodatkowe potwierdzenie sprzedaży zwykłą fakturą.
Nieco inne stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej jest zaprezentowane w interpretacji nr 0114-KDIP1-3.4012.160.2020.2.ISK z dnia 28 maja 2020 roku, w której możemy przeczytać, że dokumentując sprzedaż dokonywaną na rzecz podmiotu będącego podatnikiem podatku VAT lub podatnikiem podatku od wartości dodanej na kwotę nieprzekraczającą 450 zł, lub 100 euro (jeżeli kwota ta określona jest w euro) paragonem fiskalnym zawierającym numer identyfikacji podatkowej (NIP) lub numer podatnika podatku od wartości dodanej nabywcy oraz pozostałe dane wymagane ustawą, ma prawo do wystawienia tzw. „zwykłej” faktury do takiego paragonu fiskalnego, o ile nabywca zwróci Wnioskodawcy paragon fiskalny zawierający NIP tego nabywcy.
Jak można zauważyć wprowadzenie nowych zasad wystawiania faktur do paragonów, zamiast ułatwić dokumentowanie transakcji, skutkuje pojawieniem się wielu niejasności i problemów interpretacyjnych.
Autor: Teresa Warska
Źródła:
- https://www.podatki.biz/artykuly/faktura-zwykla-do-faktury-uproszczonej_55_44895.htm (z dnia 2020.12.15)
- https://sip.lex.pl/pytania-i-odpowiedzi/czy-mozna-wystawic-duplikat-paragonu-z-nip-nabywcy-stanowiacego-fakture-622221263 (z dnia 2020.12.15)
- https://www.podatki.gov.pl/glos-podatnika-szczegoly-zgloszenia?application=114745 (z dnia 2020.12.15)
- https://www.prawo.pl/podatki/wystawianie-faktur-do-paragonow-fiskalnych-do-450-zlotych,501836.html (z dnia 2020.12.15)
- Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0113-KDIPT1-3.4012.380.2020.1.ALN z dnia 14 lipca 2020 roku.
- Interpretacja Krajowej Informacji Skarbowej nr 0114-KDIP1-3.4012.160.2020.2.ISK z dnia 28 maja 2020 roku.
- Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535, tekst ujednolicony, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20040540535/U/D20040535Lj.pdf - dostęp z dnia 2020.12.15.
