Prowadzenie własnej działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością spełnienia różnych formalności. Jedną z nich jest systematyczne prowadzenie ksiąg rachunkowych oraz rozliczanie się z urzędem skarbowym. Zasadniczo małe i średnie firmy mają możliwość wyboru, czy wolą prowadzić tzw. księgowość pełną, czy też uproszczoną. Dużych firm i korporacji takie dylematy nie dotyczą. Są to bowiem podmioty, które są zobligowane na mocy obowiązującego prawa do prowadzenia księgowości pełnej. Warto zatem dowiedzieć się, czym różnią się obie formy prowadzenia księgowości oraz jakie korzyści wiążą się z prowadzeniem danego typu rachunkowości.
Czym jest księgowość pełna?
Księgowość pełna wyróżnia się precyzyjnością oraz szczegółowością prowadzenia. Jest bardziej trudna do samodzielnego prowadzenia, zwłaszcza jeśli dana osoba nie miała do tej pory styczności z kwestiami rachunkowymi. Zlecenie prowadzenia pełnej księgowości zazwyczaj powierza się odpowiednio wykwalifikowanym księgowym lub pracownikom biura rachunkowego, którzy doskonale orientują się w tego typu zagadnieniach.
Zgodnie z obowiązującym prawem księgowość pełną muszą prowadzić spółki cywilne i handlowe (zarówno osobowe, jak i kapitałowe), a także spółki partnerskie, osoby fizyczne i ich spółki jawne oraz cywilne, pod warunkiem, że wysokość ich przychodów netto za poprzedni rok obrotowy osiągnęła przynajmniej równowartość kwoty 2 mln euro. Pełna księgowość ukierunkowana jest przede wszystkim na obliczanie należnego podatku, który trzeba odprowadzić na rzecz urzędu skarbowego. Jej funkcja jednak nie ogranicza się tylko do tego. Dzięki niej bowiem można wykonać szczegółową analizę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Pomaga ona sprawdzać na bieżąco płynność finansową jednostki organizacyjnej. Dodatkowo pomaga w przewidywaniu przyszłych zdarzeń gospodarczych. Prowadzenie pełnej księgowości sprzyja efektywnemu zarządzaniu przedsiębiorstwem.
Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych
Podstawowym obowiązkiem podmiotów prowadzących pełną księgowość jest prowadzenie ksiąg rachunkowych. Do takich zalicza się: dziennik, inwentarz składników pasywów i aktywów oraz księgę główną i księgi pomocnicze z dołączonym, na bieżąco uzupełnianym zestawieniem obrotów sald i kont. Prowadzeniem takich dokumentów musi zajmować się osoba, która doskonale zna się na rachunkowości.
Czym jest księgowość uproszczona?
Księgowość uproszczona – jak sama nazwa wskazuje – swym zasięgiem obejmuje proste reguły wprowadzania danych finansowych. Jej prowadzenie nie jest tak skomplikowane, jak ma to miejsce w przypadku pełnej rachunkowości, dlatego też część osób prowadzących własną działalność gospodarczą decyduje się na samodzielne wypełnianie dokumentów rachunkowych. Wśród form prowadzenia uproszczonej księgowości wymienia się kolejno księgę przychodów i rozchodów, kartę podatkową oraz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
W praktyce najczęściej spotyka się pierwszą z wymienionych form prowadzenia uproszczonej księgowości. KPiR służy do wykonywania bieżącej ewidencji księgowej. W jej ramach ewidencjonuje się wszystkie przychody oraz rozchody. Brak dochodów lub ich relatywnie niska kwota sprawia, że przedsiębiorca nie musi odprowadzać podatku od zysków.
W karcie podatkowej podatek oblicza się za pomocą procentowej stawki od uzyskanego przychodu. Niestety, nie każdy może skorzystać z tej formy rozliczania. Jest ona bowiem ograniczona do pewnych rodzajów działalności gospodarczej. Wpływ na możliwość skorzystania z karty podatkowej ma również liczba pracowników.
Podobne ograniczenie do pewnych rodzajów działalności dotyczy także możliwości skorzystania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Jak sama nazwa wskazuje, na wysokość podatku przy tej formie rozliczania wpływ ma wysokość przychodów, nie bierze się tutaj natomiast pod uwagę wydatków ani całości dochodów.
Księgowość uproszczona jest relatywnie prosta do prowadzenia. Część przedsiębiorców mimo wszystko decyduje się na powierzenie tego zadania profesjonalnej firmie. Ten typ księgowości nie pokazuje jednak w pełni obrazu działań finansowych w firmie. Zasadniczo zaplanowanie na ich podstawie jakichkolwiek działań firmy jest bardzo trudne. Dlatego nie zawsze przedsiębiorcom opłaca się prowadzenie księgowości w formie uproszczonej.
Księgowość pełna czy uproszczona?
Obie formy ewidencjonowania przychodów i rozchodów mają swoje zalety i wady. Księgowość pełna jest trudniejsza do prowadzenia, gdyż musi uwzględniać wiele skomplikowanych aspektów. Jednak nie powinno to nas zrażać - w przypadku prostej, usługowej firmy księgowość ta również może być dość prosta do wprowadzenia, zwłaszcza przy wykorzystaniu licznych dostępnych w internecie książek, materiałów, szkoleń. Bardzo pomagają w tym również takie programy jak Systim, które nie tylko pozwalają na księgowanie w prosty sposób, ale również udzielają wsparcia technicznego.Dzięki temu prowadzenie pełnej księgowości nieskomplikowanej firmy może być całkiem proste, choć oczywiście z pewnością wymaga, tak jak i księgowość uproszczona, doszkolenia się w wielu kwestiach księgowych. Ta forma rozliczenia jednak daje pełen obraz aktualnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, co może być dużą zaletą.
Uproszczoną księgowość również można prowadzić samodzielnie, bez pomocy wykwalifikowanych księgowych. W tym przypadku jest to jeszcze bardziej proste. Jednak ze względu na brak bardziej szczegółowych danych na jej podstawie nie można określić, jak przedstawia się sytuacja finansowa przedsiębiorstwa. Nie można też precyzyjnie kontrolować finansów firmy.
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła: