Niezdolność pracowników do pracy zwykle wynika z długotrwałych, poważnych problemów ze zdrowiem. W takiej sytuacji pracownik ma możliwość skorzystania z tzw. wynagrodzenia chorobowego. Co do zasady przysługuje ono tym pracownikom, którzy ze względu na chorobę nie są w stanie podjąć normalnych obowiązków zawodowych przez pierwsze 33 dni takiej niezdolności w danym roku kalendarzowym. Koszty związane z wypłacaniem takiego wynagrodzenia pokrywa zawsze pracodawca. Generalnie rzecz ujmując, takie świadczenie przysługuje każdemu pracownikowi, który na skutek choroby nie może pracować. Warto jednak pamiętać o tym, że jeśli dana osoba ukończyła już 50 rok życia, wynagrodzenie chorobowe przysługuje jej przez pierwsze 14 dni niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym.
Choroba i niezdolność do pracy… co dalej?
Pracownik pobiera wynagrodzenie chorobowe przez 33 dni, po upływie tego okresu - jeśli wciąż nie może wrócić do pracy z uwagi na ciągle niezadowalający stan zdrowia – od 34 dnia może pobierać zasiłek chorobowy wypłacany przez ZUS. Analogicznie pracownicy powyżej 50 roku życia nabywają prawo do uzyskania tego świadczenia od 15 dnia choroby i wynikającej z niej niezdolności do pracy.
Zwykle prawo do uzyskania wspomnianych świadczeń dotyczy tylko pracowników, których okres ciągłego zatrudnienia przed chorobą wynosił co najmniej 30 dni. W okres ten zazwyczaj wlicza się także okresy przepracowane u innych pracodawców pod warunkiem, że pomiędzy okresami zatrudnienia w poszczególnych firmach nie minęło jeszcze 30 dni. Okresów tych nie stosuje się jednak w pewnych określonych przypadkach. Dotyczy to przede wszystkim posłów i senatorów, którzy podjęli pracę w ciągu 90 dni od zakończenia kadencji (mogą oni pobierać wynagrodzenie chorobowe od pierwszego dnia choroby), osób, które przepracowały co najmniej 10 lat na umowę o pracę, a także absolwentów szkół i szkół wyższych, jeśli podjęli oni zatrudnienie w ciągu 90 dni od uzyskania dyplomu ukończenia danego etapu kształcenia. Podobnie dzieje się też w przypadku osób, które uległy wypadkowi w drodze do lub z pracy. Takim osobom także należy się wynagrodzenie od pierwszego dnia choroby.
Obowiązki chorego pracownika
Od chorego pracownika wymaga się, aby dostarczył on pracodawcy zwolnienie lekarskie w ciągu 7 pierwszych dni choroby po to, aby móc prawidłowo obliczyć należne wynagrodzenie za pracę. Jeśli czas choroby przedłuża się ponad 33 dni, w takiej sytuacji pracodawca przekazuje ZUS-owi oryginał zaświadczenia lekarskiego oraz zaświadczenia płatnika składek. W tym celu wypełnia się druk ZUS – Z3.
Zasady obliczania wynagrodzenia chorobowego
Wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy oblicza się zgodnie z zasadami obowiązującymi przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. Wypłaca się je za każdy dzień niezdolności do pracy, także za dni, które są ustawowo wolne od pracy. Za podstawę wymiaru uznaje się zwykle przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po potrąceniu wszystkich składek na ubezpieczenia społeczne i chorobowe wpłacane przez pracownika.
Podstawa wynagrodzenia chorobowego
Podstawą wymiaru wynagrodzenia chorobowego jest zazwyczaj przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzające czas niezdolności do pracy. Jeśli niezdolność do pracy pojawi się w ciągu pierwszego miesiąca pracy przy ustalaniu wysokości świadczenia bierze się pod uwagę wysokość jego miesięcznej pensji, którą uzyskałby po przepracowaniu całego miesiąca. Gdy niezdolność do pracy powstała przed upływem jednego roku zatrudnienia, w takiej sytuacji uwzględnia się wszystkie przepracowane przez niego pełne miesiące.
Może się zdarzyć, że pracownik już chorował przez ostatnie 12 miesięcy i w związku z tym korzystał z chorobowego. W takiej sytuacji zwraca się uwagę na to, jak długo trwała wówczas choroba danej osoby. Jeśli więcej niż pół czasu przeznaczonego w normalnych okolicznościach na pracę, w takim przypadku wynagrodzenie z danego miesiąca nie wlicza się do podstawy. Jeśli mniej, bierze się pod uwagę kwotę, którą zarobiłby, gdyby przepracował wówczas cały miesiąc. Jeśli pomiędzy kolejnymi okresami zwolnienia nie minęły jeszcze trzy pełne miesiące, przy ustalaniu podstawy wynagrodzenia chorobowego bierze się pod uwagę podstawę wyliczoną przy poprzednim wynagrodzeniu chorobowym.
Podstawą wymiaru wynagrodzenia chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy jest 1/30 część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru. W czasie choroby pracownik może pobierać wynagrodzenie w wysokości 80% (chyba że regulamin firmowy przewiduje wyższe płace w takiej sytuacji). Prawo do uzyskania 100 procent wynagrodzenia zachowują kobiety chorujące w trakcie ciąży albo osoby, które uległy wypadkowi w drodze do lub z pracy.
Warto pamiętać o tym, że wynagrodzenie chorobowe nie pozostaje też bez wpływu na wysokość wynagrodzenia zasadniczego. Trzeba je poprawnie wyliczyć według obowiązujących zasad. Warto zastosować przy tym automatyczne kalkulatory wyliczające tego typu wartości.
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła:
