Jakiś czas temu na mocy obowiązującego prawa zobligowano pracodawców do stworzenia tzw. PPK, czyli pracowniczych planów kapitałowych. Obowiązkiem tym obciążono każdego przedsiębiorcę, który zatrudnia co najmniej jedną osobę, za którą odprowadza składki emerytalne i rentowe do ZUS-u. Od 2021 roku zmianie uległy przepisy dotyczące tych kwestii. Jeszcze nie tak dawno temu obowiązkiem tworzenia PPK obciążeni byli tylko pracodawcy zatrudniający na umowę o pracę co najmniej 20 osób. Wielu przedsiębiorców w praktyce ma jednak problem z rozliczaniem wpłat do PPK. Dlatego warto zastanowić się, jak w praktyce przebiegają wszystkie procedury związane z wpłacaniem środków na pracownicze plany kapitałowe.
Czym są pracownicze plany kapitałowe?
Pracownicze plany kapitałowe to specjalny program stworzony z myślą o pracownikach, którzy po przejściu na emeryturę mieliby stosunkowo niewielkie pobory. Obecnie program ten jest obowiązkowy właściwie dla wszystkich pracodawców. Jego celem jest lepsze uposażenie przyszłych emerytów tak, aby po zakończeniu kariery zawodowej mogli cieszyć się oni wyższą jakością życia. Pracownicy, którzy korzystają z PPK, mogą skorzystać z przewidzianych prawem ulg w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz z ulg podatkowych.
Kto jest zwolniony z obowiązku prowadzenia PPK?
Z obowiązku prowadzenia PPK zwolnione są pewne kategorie przedsiębiorców. Dotyczy to przede wszystkim tych firm, które w dniu wejścia w życie ustawy o PPK prowadziły już pracownicze plany emerytalne (PPE) dla co najmniej 25% zatrudnianych pracowników (także na umowach cywilnoprawnych), opłacając regularnie składki podstawowe w wysokości 3,5% wynagrodzenia. Także obowiązku tego mogą uniknąć mikro-przedsiębiorcy, jeśli wszyscy ich pracownicy nie zdecydują się skorzystać z PPK. Dotyczy to także osób fizycznych zatrudniających osoby, które świadczą dla nich usługi niezwiązane z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą. Również osoby samozatrudnione, które nie zatrudniają żadnych pracowników, nie muszą tworzyć pracowniczych planów kapitałowych.
Obowiązki pracodawcy
Pracodawca do PPK musi obowiązkowo zgłosić wszystkie osoby zatrudniane na umowę o pracę, umowę zlecenie, umowy agencyjne itp., od których odprowadza się składki na ubezpieczenia rentowe oraz emerytalne. Pracodawca zawiera umowę o prowadzenie PPK na rzecz i w imieniu pracownika, który jest zatrudniony u niego w firmie przez co najmniej trzy miesiące. Pracodawca jest zobowiązany do współfinansowania PPK. Jednak to pracownik sam decyduje, czy chce przystąpić do programu. Udział w nim jest bowiem dobrowolny.
Zasady wpłacania środków do PPK
Podmioty zatrudniające muszą spełnić dwa obowiązki, jeśli chodzi o PPK. Po pierwsze powinni oni obliczyć kwotę PPK współfinansowaną przez siebie i odprowadzić do odpowiedniej instytucji finansowej. Do nich należy także obliczenie kwoty PPK wpłacanej przez pracownika oraz odprowadzenie jej do danej instytucji finansowej.
Wszystkich obliczeń należy dokonać jeszcze przed upływem terminu wypłaty wynagrodzenia pracownikowi. Wpłat należy dokonywać począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do powstania stosunku prawnego wynikającego z umowy o prowadzenie PPK. Wpłaty muszą zostać dokonane w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wyliczono je i pobrano.
Wysokość składek do PPK
Podmiot zatrudniający zobligowany jest do odprowadzania do PPK kwoty w wysokości 1,5% wynagrodzenia pracowniczego. Dobrowolnie może on też zadeklarować wpłacanie 2,5% wynagrodzenia. Z kolei pracownik odprowadza do PPK 2% swojego wynagrodzenia.
W zależności od swojej woli może także zdecydować się na opłacanie składek w wysokości do 0,5% wynagrodzenia. Dotyczy to jednak tylko tych uczestników PPK, którzy osiągają miesięczne dochody na poziomie niższym niż 1,2-krotność minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku. Pracownik ma także możliwość zadeklarowania dokonywania wpłat dodatkowych w wysokości do 2% wynagrodzenia. Po spełnieniu określonych wymogów każdy uczestnik PPK może liczyć na kwotę powitalną w systemie w wysokości 250 zł oraz coroczny dodatek w wysokości 240 zł.
PPK w wypłacie pracowniczej
Kwoty wpłat powitalnych i dopłat rocznych w PPK są zwolnione z podatku. Nie dotyczy to jednak wpłat dokonywanych przez pracodawców oraz pracowników, gdyż zgodnie z obowiązującym prawem generują one przychód ze stosunku pracy w określonej wysokości. Wpłaty podstawowe i dodatkowe realizowane przez pracodawcę nie są brane pod uwagę w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne.
O momencie powstania przychodu można mówić wówczas, gdy wpłata środków do danej instytucji finansowej zostanie zrealizowana. Wpłata do PPK w części należącej do pracodawcy staje się przychodem pracownika w kolejnym miesiącu. Z kolei wpłaty finansowane przez pracownika potrąca się z jego wynagrodzenia po uprzednim opodatkowaniu. Od podatku zwolnione są wpłaty realizowane przez osoby, które nie ukończyły jeszcze 26. roku życia.
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła:
