W 2020 roku zmieni się sposób rozliczania podatków PIT, CIT oraz VAT. Od stycznia w obowiązującym systemie podatkowym pojawią się indywidualne mikrorachunki, na które będą trafiać pieniądze z opłacanych podatków. Każdy podatnik otrzyma własne konto. Co więcej, jeśli występuje on w roli płatnika, do tego celu będzie on również stosował ten sam rachunek bankowy. Oznacza to, że nowymi uregulowaniami prawnymi zostaną objęci nie tylko przedsiębiorcy, ale także inni podatnicy, na przykład osoby zatrudnione na umowę o pracę i osiągające dochód z tego tytułu. Wszelkie wykazane po 1 stycznia 2020 roku nadpłaty do podatków (także te dotyczące bieżącego roku lub lat poprzednich) będą wpłacane na wspomniany mikrorachunek.
Mikrorachunek podatkowy, czyli ?
Mikrorachunkiem podatkowym jest specjalny indywidualny rachunek podatkowy, służący do opłacania podatków CIT, PIT i VAT od 1 stycznia 2020 roku. Numer mikrorachunku można samodzielnie wygenerować na stronie internetowej urzędu skarbowego lub poprosić o niego w dowolnym organie podatkowym. Do jego uzyskania niezbędne jest podanie numeru NIP w przypadku firm lub PESEL w wypadku osób fizycznych. Z korzystania z mikrorachunku nie można zrezygnować, od 2020 roku wszelkie inne numery kont bankowych, na które do tej pory były wpłacane pieniądze z podatków, zostaną zlikwidowane. To oznacza, że każda próba przesłania na nie pieniędzy, skończy się niepowodzeniem oraz zwrotem przesłanych środków pieniężnych do nadawcy. Trzeba też pamiętać o tym, że mikrorachunku można używać jedynie do wpłat podatków VAT, PIT i CIT, nie dotyczy to natomiast innych podatków (choć docelowo planuje się objęcie nowym systemem wszystkich zobowiązań podatkowych). Ewentualne zwroty podatków i ich nadpłat będą wpłacane tak jak dotychczas np. na konto bankowe osoby opłacającej dany podatek.
Numer mikrorachunku podatkowego
W skład indywidualnego rachunku podatkowego wchodzi 26 znaków. Każdy numer zaczyna się od skrótu LK oznaczającego liczbę kontrolną. Później następuje szereg cyfr stałych określających numer rozliczeniowy w NBP (1010071). Kolejny ciąg cyfr (222) także pozostaje stały dla każdego mikrorachunku, wskazując na numer uzupełniający w NBP. Dalej należy wpisać 1, jeśli identyfikacja podatnika następuje za pomocą PESEL lub 2 w przypadku identyfikacji przy użyciu NIP. Dalsze ciągi liczb to indywidualny numer NIP lub PESEL podatnika. Na kolejnych pozycjach umieszczono zera. Mikrorachunki podatkowe w pełni zadość uczynią standardom NRB, dotyczącym prawidłowej numeracji rachunków bankowych używanych w kraju.
Korzyści ze stosowania mikrorachunków bankowych
Wykorzystywanie indywidualnych rachunków podatkowych wiąże się z określonymi udogodnieniami dla podatników. Przede wszystkim jest to konto przypisane do danego podatnika, a nie do konkretnego urzędu skarbowego. Zmiana miejsca zamieszkania od tej pory nie będzie zatem pociągać za sobą automatycznie konieczności zmiany numerów kont do wpłaty należności podatkowych.
Dodatkowe uproszczenie niewątpliwie stanowi również fakt opłacania wszelkich zobowiązań na jedno konto bankowe. Dzięki temu zniknie niewątpliwie problem pomyłek w przesyłaniu środków pieniężnych na dany numer konta (np. opłacanie VAT poprzez przesyłanie pieniędzy na numer PIT itp.). W tytule wpłat należy wpisać typ opłacanego podatku. Jeśli dany podatnik ma zaległości podatkowe w danym rodzaju podatku, każdorazowa wpłata zostanie zaliczona na poczet zobowiązań o najwcześniejszym terminie wymagalności w tym podatku (lub w innym, jeśli zaległość dotyczy innego zobowiązania przy jednoczesnym braku opóźnień w spłacie pozostałych zobowiązań).
W jaki sposób odzyskać błędnie wpłacone pieniądze na mikrorachunek ?
Może się zdarzyć, że podatnik omyłkowo wpłaci na mikrorachunek wpłaty na poczet innych podatków lub pomyli numer konta, w wyniku czego przesłane pieniądze trafią na konto innego podatnika. W takim wypadku można odzyskać wysłane środki, trzeba jednak w tym celu udać się do urzędu skarbowego z dowodem wpłaty oraz wyjaśnić całą sytuację. Procedury wyjaśniania błędnych wpłat nie różnią się od tych stosowanych do tej pory.
Warto pamiętać o tym, że w niektórych sytuacjach istnieje możliwość zapłaty należności podatkowej za innego podatnika. Zwykle dokonują tego członkowie najbliższej rodziny (małżonkowie, dzieci, rodzice, rodzeństwo itp.). Prawo to przysługuje również aktualnym właścicielom zastawu skarbowego albo przedmiotu hipoteki przymusowej wówczas, gdy podatek jest nimi faktycznie zabezpieczony. Należności podatkowe w kwocie nieprzekraczającej 1000 zł może spłacić także za danego podatnika każda inna osoba trzecia, pod warunkiem jednak jednoznacznego określenia na dowodzie wpłaty jej przeznaczenia. Do opłacania wyższych kwot uprawniony jest jedynie sam podatnik oraz jego najbliżsi krewni. Nawet jeśli na mikrorachunek trafi kwota spłaty od innego niż wyżej wymienione podmiotu, zobowiązane podatkowe ciążące na danym podatniku nie zostanie anulowane.
O numer swojego rachunku można poprosić w urzędzie skarbowym lub korzystając z generatora udostępnionego przez Ministerstwo Finansów na stronie https://www.podatki.gov.pl/generator-mikrorachunku-podatkowego.
Autor: Łukasz Stachurski
