Pracownicy poza normalnym wynagrodzeniem mogą także otrzymywać dodatkowe świadczenia. Niektóre z nich mają charakter obowiązkowy. To oznacza, że pracodawca niezależnie od okoliczności jest zobowiązany do ich wypłacenia. Inne są dobrowolne, przełożony może zatem sam zdecydować komu i kiedy przekazać określone pieniądze. Tzw. benefity pracownicze mogą dzielić się na różne grupy. Warto pamiętać o tym, że tego typu świadczenia są też opodatkowane w określony sposób. Wypada zatem dowiedzieć się, w jaki sposób są one podzielone oraz czego może oczekiwać podwładny, który ma prawo do otrzymywania tego typu świadczeń.
Czym są świadczenia pozapłacowe?
Pracownicze świadczenia pozapłacowe doczekały się swojej definicji w obowiązujących przepisach prawnych. Zgodnie z nią tym mianem określa się wszystkie przychody pracownika otrzymywane poza wynagrodzeniem lub w łączności z nim, wynikające albo z przepisów prawa pracy, albo regulaminów wewnątrzzakładowych lub rozporządzeń. Zwykle pod tym pojęciem rozumie się m.in. bony i talony na święta, karty na siłownię oraz inne dodatkowe bonusy, które pracownik może otrzymać od swojego pracodawcy.
Warto mieć jednak świadomość, że zakres terminu pracowniczych świadczeń pozapłacowych jest znacznie szerszy i obejmuje swym zasięgiem na przykład także płatne urlopy wypoczynkowe albo odprawy emerytalne bądź rentowe.
Klasyfikacje pozapłacowych świadczeń pracowniczych
W literaturze przedmiotu można znaleźć różne klasyfikacje pozapłacowych świadczeń dla pracowników. Zwykle wspomina się tam o podziale tego typu beneficjów na świadczenia obowiązkowe, wypłacane przez szefa zgodnie z obowiązującym prawem oraz świadczenia dodatkowe, których cechą charakterystyczną jest fakultatywność i uznaniowość.
Innym kryterium podziału może też być czas powstania danego zobowiązania. Zgodnie z nim benefity dla pracowników dzieli się na krótkoterminowe świadczenia pracownicze (np. wypłaty z zysku, płatne urlopy, bezpłatna opieka medyczna, służbowy samochód, telefon czy mieszkanie), świadczenia po upływie okresu zatrudnienia (np. emerytura i ubezpieczenie na życie dla emerytów), długoterminowe świadczenia pracownicze (np. nagrody jubileuszowe, świadczenia wynikające z długiego stażu pracy itp.), świadczenia z tytułu rozwiązania umowy o pracę.
Świadczenia obowiązkowe i nieobowiązkowe
Ogółem rzecz biorąc, można wymienić różnego rodzaju świadczenia obowiązkowe oraz nieobowiązkowe. Wśród tych pierwszych wskazuje się na przykład na odzież ochronną lub roboczą i dofinansowanie jej prania, pokrywanie kosztów badań pracowniczych, nabycie okularów korekcyjnych dla pracowników pracujących przy komputerze, zagwarantowanie napojów dla pracowników wykonujących pracę fizyczną, zwłaszcza wtedy, gdy na zewnątrz panują wysokie temperatury, Dodatkowo niektórzy pracodawcy są zobowiązani na mocy prawa do wypłacania dodatków stażowych, trzynastek oraz innych świadczeń finansowanych z zakładowych funduszy.
Jak już było wspomniane, benefity pracownicze mogą mieć także nieobowiązkowy charakter. Dotyczy to np. zapomóg pracowniczych, bezpłatnej opieki medycznej, bonów na święta czy bezpłatnej opieki medycznej. Warto mieć zresztą świadomość, że nawet kawa i herbata mogą pełnić rolę benefitu pracowniczego. Ich obecność w biurze zależy bowiem wyłącznie od dobrej woli pracodawców.
Benefity w pracy
Prawo pracy nie reguluje w żaden sposób kwestii wręczania benefitów pracownikom, uznając, że wszystkie kwestie z tym związane leżą w gestii wyłącznie pracodawców. To oni zatem decydują o tym np. czy w danej placówce organizowane są różnego rodzaju konferencje, kursy czy szkolenia, czy na przykład pracownicy spoza danego miasta otrzymują dopłaty do dojazdu do pracy albo czy posiłki serwowane w zakładowych stołówkach podlegają dodatkowemu dofinansowaniu itp. Zwykle za stosowaniem tego typu rozwiązań przemawia chęć zmotywowania pracowników do bardziej wytężonej pracy oraz większego zaangażowania w realizację powierzonych zadań służbowych. Niektóre benefity podlegają opodatkowaniu, inne natomiast są z niego zwolnione.
Aktualne przepisy dotyczące benefitów
W 2018 roku wprowadzono nowe przepisy dotyczące pozapłacowych świadczeń pracowniczych. Zgodnie z nimi niektóre benefity podlegają zwolnieniu z dotychczas obowiązkowego opodatkowania. Dotyczy to w szczególności kwotę do 1000 zł na jednego pracownika ze świadczeń rzeczowych i pieniężnych finansowanych z funduszy związków zawodowych lub ZFSŚ.
Nie odnosi się to jednak do bonów towarowych ani talonów, które są nadal w pełni opodatkowane. Zapomogi pracownicze finansowane ze środków związków zawodowych nie podlegają opodatkowaniu niezależnie od ich wysokości. Jeśli jednak pochodzą z funduszy pracodawcy, zwolnieniem objęte są zapomogi w kwocie do 6000 zł w danym roku podatkowym. Świadczenia wypłacane rencistom i emerytom są zwolnione z opodatkowania do kwoty 3000 zł. Dopłaty do wypoczynku dla dzieci i młodzieży nadal są zwolnione z opodatkowania, a jeśli finansuje je pracodawca, limit zwolnienia wynosi 2000 zł na każdego beneficjenta.
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła:
