Przy zatrudnianiu pracowników na określone stanowiska pracy przedsiębiorcy podpisują z nimi umowy, w których zostają określone szczegółowe warunki współpracy. W praktyce jednym z najważniejszych podpunktów w tym dokumencie są kwestie należnego zatrudnionemu wynagrodzenia. W umowie zazwyczaj podaje się określoną kwotę brutto, która jednak po wszystkich potrąceniach okazuje się znacznie niższa niż wynagrodzenie netto. Warto dowiedzieć się, jakich potrąceń trzeba dokonać, aby wyliczyć kwotę należnej pracownikowi pensji. Kwestie te zostaną poruszone w niniejszym artykule.
Potrącenia z pensji – czego dotyczą?
Wynagrodzenie brutto zmniejsza się zawsze o podatek dochodowy, a także składki na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne w określonej wysokości. Z kolei samo wynagrodzenie brutto składa się nie tylko z podstawowej pensji, ale z różnych premii, dodatków, wynagrodzeń chorobowych, za godziny nadliczbowe oraz ekwiwalentów za niewykorzystany urlop.
Od wszystkich wspomnianych składników trzeba potrącić składki ZUS w określonej wysokości. Warto jednak przy tym mieć świadomość, że niektóre części składowe wynagrodzenia nie podlegają obowiązkowym potrąceniom. Do takich można zaliczyć m.in. nagrody jubileuszowe, odprawy rentowe i emerytalne, wypłacane przez pracodawcę świadczenia na poczet podnoszenia kwalifikacji zawodowych, diety oraz zwrot kosztów podróży służbowej, a także świadczenia odszkodowawcze i odprawy wypłacane pracownikom na skutek rozwiązania stosunku pracy bądź wygaśnięcia umowy o pracę na czas określony albo nieokreślony.
Jak oblicza się wynagrodzenie netto pracownika – potrącenia na ubezpieczenia
Przy obliczaniu wynagrodzenia netto pracownika w pierwszej kolejności bierze się pod uwagę składki na ubezpieczenia społeczne. I tak na ubezpieczenie emerytalne od kwoty brutto odlicza się kwotę w wysokości 9,76% tej kwoty, rentowe 1,5%, a chorobowe 2,45%. Po wyliczeniu sumy tych potrąceń odejmuje się je od kwoty brutto. W ten sposób można uzyskać kwotę wynagrodzenia zasadniczego. Na tym jednak nie koniec potrąceń.
Potrącenia na podatek dochodowy
W dalszej kolejności trzeba naliczyć należny podatek. Najpierw od kwoty wynagrodzenia zasadniczego odejmuje się koszty uzyskania przychodu w określonej wysokości. Następnie oblicza się zaliczkę na podatek dochodowy. W tym celu mnoży się dochód przez obowiązującą pracownika stawkę podatku od osób fizycznych.
Dalej trzeba jeszcze odjąć wysokość miesięcznej ulgi na podatek. Należy przy tym wyliczyć także składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Bierze się wówczas pod uwagę dwie wartości. Z jednej strony jest to kwota w wysokości 9% wynagrodzenia zasadniczego, z drugiej natomiast 7,75% wynagrodzenia. Do wpłaty do ZUS-u przeznaczona jest pierwsza kwota, druga natomiast przeznaczona jest do odliczenia od należnego podatku dochodowego. A zatem aby obliczyć należną zaliczkę podatkową, trzeba odjąć od siebie kwotę należnego podatku, miesięczną ulgę oraz część składki na ubezpieczenie zdrowotne. Otrzymaną kwotę należy zaokrąglić do pełnych złotówek.
Kwota wynagrodzenia netto
W celu obliczenia kwoty wynagrodzenia netto musisz odjąć od kwoty brutto sumę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, składkę ubezpieczenia zdrowotnego, a także zaliczkę na podatek dochodowy. Po dokonaniu wszystkich potrąceń otrzymuje się kwotę netto, która jest wypłacana pracownikom w ramach należnego im wynagrodzenia za pracę.
Składki płacone ze środków pracodawcy
Kosztami pracy zatrudnionego pracownika obciążony jest też jego pracodawca. Musi on zatem wyliczyć odpowiednie sumy, biorąc pod uwagę kwoty brutto wynagrodzenia pracowniczego. Właśnie od tej kwoty pracodawca nalicza kolejno składkę na ubezpieczenia emerytalne (9,76%), składkę na ubezpieczenia rentowe (1,50%), składkę na ubezpieczenia wypadkowe (1,67%), składkę na Fundusz Pracy (2,45%). Obliczoną w ten sposób kwotę dodaje się do kwoty wynagrodzenia brutto. Otrzymana w ten sposób kwota stanowi rzeczywistą należność, którą pracodawca musi wypłacić pracownikowi (część) oraz odpowiednim urzędom. Pracodawcy powinni zawsze w wyliczeniach uwzględniać także wspomniane składki, w przeciwnym razie może bowiem dojść do sytuacji niemożności opłacenia wszystkich należnych zobowiązań przez zatrudniającego.
Składki na Fundusz Pracy – kiedy można ich uniknąć?
W określonych sytuacjach pracodawca będzie zwolniony z opłacania składek na Fundusz Pracy. Dotyczy to wynagrodzeń miesięcznych o kwocie mniejszej od obowiązującej w danym roku stawki minimalnego wynagrodzenia. Ponadto składek na Fundusz Pracy nie muszą też opłacać pracodawcy w stosunku do osób, które powróciły z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego oraz wychowawczego (prawo to obowiązuje przez trzy lata). Dotyczy to także wynagrodzeń osób, które przekroczyły wiek 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni).
Ochrona wynagrodzeń pracowniczych
Wynagrodzenia pracownicze podlegają szczególnej ochronie w Kodeksie pracy. Pracownik nie może np. zrzec się wynagrodzenia ani przekazać go innej osobie. Wynagrodzenie powinno być wypłacane na konto bankowe pracownika. Musi się to odbywać przynajmniej raz w miesiącu, nie później niż do 10 dnia danego miesiąca.
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła:
