Polacy, którzy pracują na stałe lub sezonowo za granicą, muszą liczyć się z koniecznością zapłacenia podatku od dochodów uzyskanych z tego tytułu. Zwykle wymaga się opłacania podatku w tym miejscu, w którym dana osoba mieszka. Problem pojawia się jednak wówczas, gdy w ciągu całego roku pracowała ona zarobkowo w różnych krajach. Wtedy trudno jest określić, w którym kraju powinna ona spłacić swoje zobowiązanie. Zazwyczaj bierze się wówczas pod uwagę czas przebywania podatnika za granicą. Jednostkę może dotyczyć nieograniczony obowiązek podatkowy, nakładający konieczność spłaty wszystkich zobowiązań w Polsce i ograniczony obowiązek podatkowy, czyli sytuacja spłaty części podatków w Polsce, a pozostałej kwoty za granicą.
Praca sezonowa
Trzeba mieć świadomość, że kraj rezydencji podatkowej zależy nie od miejsca zatrudnienia, ale od miejsca zamieszkania. Jeśli zatem dana osoba pracowała przez kilka miesięcy za granicą, ale nie przeprowadziła się tam i spędziła tam w sumie mniej niż 183 dni w przeciągu całego roku, wówczas musi ona spłacić swoje zobowiązania w Polsce. W takiej sytuacji do standardowego PIT-36 trzeba też dołączyć formularz PIT-ZG, gdzie wpisuje się dochody zagraniczne.
Kiedy obowiązuje ograniczony obowiązek podatkowy?
Co do zasady, podatnika może obowiązywać ograniczony obowiązek podatkowy wówczas, gdy pracuje za granicą przez czas dłuższy niż 183 dni w roku, czyli w sumie ponad 6 miesięcy, a ponadto za granicą znajduje się centrum jego interesów życiowych. Pojęcie takiego centrum nie zostało ściśle zdefiniowane w obowiązujących przepisach. Na ogół uznaje się, że dotyczy to utożsamiania się podatnika z krajem, w którym pracuje bądź prowadzi firmę, a także faktu posiadania tam rodziny, znajomych itp.
Rozliczenie podatkowe w przypadku mieszkania i pracy za granicą
Podatnik może uniknąć konieczności płacenia podatku w Polsce i za granicą, stosując jedną z dwóch metod obliczania podatku. Wykorzystanie którejś z nich zależy od kraju, gdzie podatnik zarabia pieniądze. I tak w przypadku podatników, którzy osiągają dochody w takich krajach, jak: Włochy, Wielka Brytania i Irlandia Północna, Węgry, Ukraina, Turcja, Tunezja, Szwecja, Słowenia, Słowacja, Rumunia, RPA, Portugalia, Norwegia, Niemcy, Łotwa, Luksemburg, Litwa, Kuwejt, Kanada, Japonia, Irlandia, Indonezja, Hiszpania, Grecja, Finlandia, Francja, Estonia, Dania, Czechy, Cypr, Chorwacja, Chiny, Belgia, Austria, Albania, stosuje się metodę wyłączenia z progresją. Natomiast osoby pracujące w takich krajach jak: Uzbekistan, Tadżykistan, Syria, USA, Rosja, Mołdawia, Macedonia, Korea Południowa, Kirgistan, Kazachstan, Iran, Holandia, Gruzja, Finlandia, Egipt, Dania, Chile, Australia, Armenia, wykorzystują metodę proporcjonalnego odliczenia.
Metoda wyłączenia z progresją
Osoby rozliczające się przy wykorzystaniu metody wyłączenia z progresją są zwolnione z opodatkowania dochodów zagranicznych, jeśli zarabiają wyłącznie poza granicami Polski lub też pracują w dwóch krajach. W takim przypadku trzeba zsumować wszystkie krajowe i zagraniczne dochody, ustalić wysokość podatku od wspomnianej sumy, obliczyć jego stopę procentową oraz obliczyć według niej podatek.
Metoda proporcjonalnego odliczenia
W sytuacji gdy polskie prawo wobec danego kraju nie przewiduje możliwości obliczania podatku metodą wyłączenia z progresją lub też Polska nie ma podpisanej z danym krajem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, trzeba zastosować metodę proporcjonalnego odliczenia.
Dochody osiągnięte za granicą są opodatkowywane w Polsce, można od nich jednak odliczyć zarobioną za granicą kwotę proporcjonalnie do wysokości zagranicznych zysków. W tej sytuacji polski podatek wyliczony analogicznie jak w przypadku metody progresywnej mnoży się przez udział dochodów zagranicznych we wszystkich dochodach podatnika, a potem kwotę polskiego podatku pomniejsza się o wynik wspomnianego działania. W tym przypadku w zeznaniu rocznym trzeba wykazać wszystkie osiągnięte także za granicą dochody, dołączając do PIT-36 formularz PIT-ZG. Trzeba także odliczyć podatek zapłacony u źródła w kraju obcym, ale jedynie proporcjonalnie. Jeśli podatek zagraniczny okazałby się wyższy niż w Polsce, wówczas trzeba będzie odliczyć jedynie jego część, ale nie całość.
Przeliczanie kwoty podatku w walutach obcych
W zeznaniach za rok 2020 kwoty podatku wyrażone w obcych walutach należy przeliczyć na złotówki zgodnie z kursem średnim obcych walut ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roboczym przed poniesieniem wydatku lub spłatą podatku. Dotyczy to również ewentualnych kosztów uzyskania przychodów spłacanych w obcej walucie.
Termin złożenia deklaracji za pracę zagraniczną upływa podobnie jak w przypadku deklaracji za pracę krajową w kwietniu każdego roku następującego po danym okresie rozliczeniowym. Do końca tego miesiąca trzeba dopełnić tego zobowiązania, aby uniknąć możliwych konsekwencji zaniedbań. Jeśli podatnik nie zarabiał w Polsce, nie ma obowiązku składania deklaracji w naszym kraju. Jednak zarobienie w Polsce nawet najmniejszej kwoty obliguje go do złożenia zeznania podatkowego w miejscowym fiskusie.
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła:
