Obecnie coraz więcej z nas pracuje za granicą. W krajach zachodnich zwykle szukamy możliwości uzyskania lepszej pensji za wykonywaną pracę. Fakt zatrudnienia u zagranicznego pracodawcy wiąże się jednak dla nas z koniecznością rozliczania się z podatków na nieco innych zasadach niż ma to miejsce w przypadku pracowników rodzimych firm funkcjonujących na terenie Polski. Warto pamiętać o tym, że na sposób rozliczenia dochodów z zagranicy w polskim systemie podatkowym wpływają przede wszystkim odrębne regulacje prawne obowiązujące w kraju, gdzie wykonywaliśmy nasze obowiązki zawodowe. Podobnie jest z rozliczaniem zwrotów zagranicznych podatków, niektóre z nich będą bowiem zwolnione z opodatkowania, a inne muszą zostać wykazane w dokumentacji księgowej.
Dochody zagraniczne w polskim systemie podatkowym PIT
O tym, czy będziemy rozliczać się w Polsce z dochodów osiągniętych za granicą decydują dwojakiego rodzaju czynniki. Z jednej strony jest to zatem polska rezydencja podatkowa, nakładająca na nas obowiązek rozliczania się w Polsce, także z dochodów zagranicznych. Z drugiej strony trzeba natomiast zwrócić uwagę na kraj, w którym pracowaliśmy. Polska ma bowiem z niektórymi państwami podpisane obustronne umowy, dające pewne przywileje podatkowe ich obywatelom. Ważny jest też rodzaj zawartej umowy.
W przypadku umów z odliczeniem proporcjonalnym ze wszystkich dochodów niezależnie od ich źródła trzeba rozliczać się w Polsce. Natomiast umowy z wyłączeniem z progresją zwalniają nas z konieczności wypełniania polskiego PIT, jeśli całość osiągniętych w danym roku dochodów pochodzi z zagranicy. W sytuacji, gdy część dochodów pochodzi również z Polski dochody zagraniczne wykazuje się w PIT-36 w sekcji H. Nie dolicza się ich do polskich dochodów, ale na ich podstawie dokonuje się również obliczeń podatku do zapłaty w polskim fiskusie.
Jeśli natomiast z danym krajem polskie władze jak dotąd nie podpisały żadnych porozumień w tej sprawie, trzeba uwzględnić te dochody w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Rozliczanie zwrotu zagranicznego podatku w PIT
Jeśli dana osoba pracowała za granicą i otrzymała z tego tytułu zwrot podatku, o wzięciu pod uwagę tego faktu w polskim PIT decyduje kraj, z którego dostała ona zwrot. Umowy wyłączenia z progresją pozwalają na zrezygnowanie z wykazania zwrotu zagranicznego podatku w polskim PIT. Dzieje się tak dlatego, ponieważ uzyskane w tym kraju dochody są zwolnione z opodatkowania, stąd też nie ma potrzeby odliczania podatku opłaconego za granicą. Umowy odnoszące się do odliczenia proporcjonalnego natomiast powodują konieczność wykazania zwrotu podatku w polskim PIT w deklaracji dotyczącej roku, w którym doszło do zwrotu. Zwroty te należy bezwzględnie wykazywać wtedy, gdy najpierw kwota podatku zapłaconego za granicą została odliczona, a później przekazano podatnikowi jej zwrot. Co istotne, nie zawsze w polskiej deklaracji PIT trzeba uwzględniać całość kwoty zwróconego podatku zagranicznego. Może to być jakaś jego część, która została wcześniej odliczona.
Zwrot zagranicznego podatku VAT
Zwroty mogą również dotyczyć opłaconego za granicą podatku VAT. Co do zasady uznaje się je za przychód w podatku dochodowym w sytuacji, gdy wydatki na nabycie określonych towarów w innych krajach stanowiły koszt uzyskania przychodu. Takiego zwrotu nie wolno rozliczać w oparciu o zasady wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Zakupione za granicą produkty, za które podatnik otrzymał zwrot VAT, trzeba opodatkować w Polsce na zasadach ogólnych, zgodnie z obowiązującymi aktualnie u nas stawkami.
Trzeba mieć świadomość, że wspomniany zwrot nie można postrzegać w kategoriach swoistego upustu czy rabatu. Uzyskuje się go bowiem od innego podmiotu niż ten, w którym dokonano zakupu. Wypłacaniem zwrotów zajmuje się stosowny organ podatkowy. Nie ma też możliwości jego automatycznego odzyskania. Aby go otrzymać, należy najpierw złożyć wniosek do właściwego urzędu skarbowego. Data uzyskania przychodu w tym wypadku jest tożsama z datą otrzymania wpłaty.
Warto też pamiętać o tym, że w przypadku korzystania z usług zagranicznych pośredników, którzy zajmują się załatwianiem wszelkich formalności związanych z odzyskiwaniem podatku VAT, pełną kwotę należnego zwrotu trzeba uznać za przychód. Natomiast przekazana pośrednikowi opłata musi być ujęta w charakterze kosztów. W tym celu należy wystawić fakturę wewnętrzną, naliczając VAT od importowanej usługi, który w tych okolicznościach jest też podatkiem naliczonym.
Należy przy tym uwzględnić konieczność rozliczenia w polskich deklaracjach VAT faktu importu usług, do którego dochodzi na skutek korzystania z odpłatnej pomocy przedsiębiorstw zajmujących się odzyskiwaniem VAT-u za granicą. W takim przypadku za miejsce opodatkowania tego rodzaju usług uznaje się bowiem siedzibę nabywcy albo główną siedzibę jego działalności. Jeśli nabyte za granicą towary trafiają do dalszego obiegu rynkowego w Polsce, trzeba je uprzednio opodatkować odpowiednią stawką podatku VAT.
Autor: Łukasz Stachurski
