Kto jest zobowiązany do rozliczania dochodów zagranicznych?
Dochody osób fizycznych mających rezydencję podatkową w Polsce, muszą zostać rozliczone w naszym kraju.
Kto zatem będzie uznany za polskiego rezydenta podatkowego? Będą to osoby posiadające centrum interesów osobistych lub gospodarczych w Polsce, lub osoby przebywające na terytorium naszego kraju dłużej niż 183 dni w roku kalendarzowym.
Dodatkowym istotnym elementem dla polskich rezydentów podatkowych jest kwestia treści umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z krajem, w którym uzyskują oni dochody.
Ustalenie właściwej rezydencji podatkowej bywa bardzo trudne i dlatego też kwestię czy podatnik podlega polskiej rezydencji podatkowej, czy też nie, należy rozpatrywać w każdym przypadku indywidualnie. Nie tylko na gruncie polskich przepisów podatkowych, ale przede wszystkim z uwzględnieniem zapisów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jest to spowodowane tym, że zazwyczaj w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania jest skonkretyzowane, jak należy ustalić miejsce zamieszkania i rezydencję podatkową.
Jak rozliczyć dochody uzyskane za granicą?
Polski rezydent podatkowy, który uzyskał dochody w innym kraju, jest zobowiązany wykazać je w rocznym rozliczeniu w załączniku PIT/ZG.
Polskie przepisy podatkowe przewidują dwa sposoby rozliczeń dochodów zagranicznych, są to:
- metoda wyłączenia z progresją – przewidują umowy zawarte m in. z Belgią, Chinami, Chorwacją, Czechami, Danią, Francją, Islandią, Łotwą, Niemcami, Norwegią, Szwecją, Ukrainą i Włochami.
- metoda proporcjonalnego odliczenia – przewidują umowy zawarte m.in. z Austrią, Finlandią, Holandią, Japonią, Litwą, Rosją, Słowacją, Słowenią, Wielką Brytanią czy Irlandią Północną.
Może się okazać, że przychody zagraniczne nie będą musiały zostać wykazane w załączniku PIT/ZG, a tym samym nie będą podlegały rozliczeniu w Polsce. Taka sytuacja będzie miała miejsce w przypadku, gdy polski rezydent podatkowy nie uzyska dochodów w Polsce, a te uzyskane za granicą będą podlegały rozliczeniu według zasady wyłączenia z progresją.
Oprócz treści umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, przed rozliczaniem dochodów uzyskanych w innych państwach, należy koniecznie sprawdzić które kraje ratyfikowały Konwencję MLI (Konwencja wielostronna implementująca środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzona w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r., podpisana w Paryżu dnia 7 czerwca 2017 r.). Za sprawą tej konwencji następuje zmiana metody rozliczenia dochodów uzyskanych w innym państwie, z metody wyłączenia z progresją na metodę proporcjonalnego odliczenia.
Zmiany te nastąpiły już w umowach podpisanych z Belgią, Danią, Kanadą, Norwegią i Portugalią i dotyczą dochodów uzyskiwanych w tych krajach od 01.01.2021 roku.
Jakie są różnice w tych dwóch sposobach rozliczenia dochodów zagranicznych i podatku?
Metoda wyłączenia z progresją
Jak sama nazwa wskazuje, w tej metodzie coś zostanie wyłączone. Dochód osiągnięty poza granicami naszego kraju nie będzie opodatkowany w Polsce. Jednakże będzie trzeba go uwzględnić w celu obliczenia stopy procentowej podatku, który będzie naliczony dla dochodów osiągniętych w Polsce. Ustalenie wysokości stopy procentowej podatku dla dochodów uzyskanych w Polsce przebiega w kilku etapach.
- sumowanie dochodów (uzyskanych w Polsce i za granicą),
- od tej sumy wyliczamy podatek według obowiązującej skali podatkowej – nie jest to podatek do zapłaty, a jedynie służy do dalszych wyliczeń,
- ustalamy stopę procentową dla dochodów uzyskanych w Polsce,
- obliczamy podatek od dochodów uzyskanych w Polsce według wyliczonej stawki procentowej.
Przykład:
Pan Maciej, polski rezydent podatkowy, uzyskał w 2020 roku dochody w Polsce (20.000 złotych) oraz w Szwecji (po przeliczeniu na złotówki to 30.000 złotych). W celu wyliczenia podatku od dochodów uzyskanych w Polsce zastosujemy powyższe etapy:
- 20.000 + 30.000 = 50.000 złotych
- (50.000 x 17%) – 525,12 złotych = 8.500 – 525,12 = 7.974,88 złotych
- (7.974,88 : 50.000) x 100% = 15,95%
- 20.000 x 15,95% = 3.190 złotych
Od dochodów uzyskanych w Polsce Pan Maciej będzie musiał zapłacić 3.190 złotych podatku dochodowego.
Metoda proporcjonalnego odliczenia
W tej metodzie obliczania zobowiązania podatkowego, dochody uzyskane w innym kraju są opodatkowane w Polsce, ale podatek zapłacony za granicą podlega odliczeniu od podatku należnego w Polsce. Natomiast odliczenia tego można dokonać tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w innym państwie.
Gdyby Pan Maciej z powyższego przykładu uzyskał dochody zagraniczne nie ze Szwecji, ale np. z Holandii (gdzie zastosowanie ma metoda proporcjonalnego odliczenia) to wyliczenie podatku w Polsce będzie wyglądało następująco:
- sumujemy dochody uzyskane w Polsce i za granicą,
- obliczamy podatek od sumy dochodów na podstawie polskich przepisów podatkowych,
- od wyliczonego podatku odejmujemy kwotę podatku zapłaconego za granicą, pamiętając, że odliczenie nie może przekroczyć tej części podatku, która przypada na dochód uzyskany w danym państwie (ma to szczególne znaczenie, gdy podatnik uzyskał w roku podatkowym dochody z kilku państw obcych).
Przyjmujemy zatem, że Pan Maciej z powyższego przykładu uzyskał dochody w Polsce (20.000 złotych) oraz w Holandii (30.000 po przeliczeniu na złotówki). Przyjmujemy, że w Holandii zapłacił 2.000 złotych podatku (wartość podatku przyjęta tylko na potrzeby przykładu i wyliczeń). Pan Maciej dokonuje obliczeń:
- 20.000 + 30.000 = 50.000 złotych
- (50.000 x 17%) – 525,12 złotych = 8.500 – 525,12 = 7.974,88 złotych
- Obliczenie proporcji: (7.974,88 x 30.000 zł) : 50.000 = 4.784,93 zł
lub dochód uzyskany w Holandii to 60% całych dochodów, zatem 7.974,88 x 60% = 4.784,93 zł – jest to kwota podatku przypadająca na dochody uzyskane w innym państwie
W związku z tym, że kwota proporcjonalnego podatku przypadająca na dochody uzyskane w Holandii jest wyższa od zapłaconego tam podatku, Pan Maciej będzie mógł odliczyć całą kwotę podatku zapłaconego w Holandii od podatku wyliczonego według polskich przepisów. Zatem podatek do zapłaty w Polsce wyniesie:
7.974,88 zł – 3.000 zł = 4.974,88 złotych
W przypadku metody proporcjonalnego odliczenia jest także możliwość skorzystania przez podatnika z ulgi abolicyjnej. Ulga ta daje możliwość odliczenia od podatku należnego w Polsce różnicy pomiędzy zastosowaniem metody proporcjonalnego odliczenia a kwotą podatku obliczonego zgodnie z metodą wyłączenia z progresją.
Niestety od roku 2021 kwota ulgi abolicyjnej nie będzie mogła przekroczyć kwoty 1.360 złotych. Oczywiście od tej zasady będą pewne wyjątki, np. nie będzie ona dotyczyła marynarzy, gdyż ich dochody pochodzą z usług świadczonych poza terytorium lądowym państw.
Autor: Teresa Warska
Źródła:
