Czym jest kwota wolna?
Kwota wolna od podatku, jak sama nazwa wskazuje, jest to kwota dochodu, od której nie jesteśmy zobowiązani naliczać i odprowadzać do urzędu skarbowego podatku dochodowego.
Wysokość kwoty wolnej, oraz związanej z nią kwoty zmniejszającej podatek, jest ściśle określona przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wysokość kwoty wolnej uzależniona jest od wysokości uzyskiwanych dochodów.
Dla kogo jest kwota wolna?
Kwota wolna od podatku nie obowiązuje jednak wszystkich podatników, a jedynie tych, którzy rozliczają swoje przychody w deklaracji PIT-36 lub PIT-37. Zatem są to dochody, które są opodatkowane według skali podatkowej na tak zwanych zasadach ogólnych. W taki sposób rozliczają się przede wszystkim osoby zatrudnione w oparciu o umowę o pracę lub podobne umowy, np. zlecenie, a także osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, z której przychody są rozliczane na zasadach ogólnych. Należy przy tym pamiętać, że w przypadku zbiegu dwóch źródeł dochodów (np. umowa o pracę i działalność gospodarcza osoby fizycznej), kwota wolna może być uwzględniona tylko w przypadku jednego źródła dochodów. W przypadku uzyskiwania dochodów z tytułu umowy o pracę i działalności gospodarczej kwota wolna powinna być stosowana tylko w odniesieniu do przychodów uzyskiwanych z jednoosobowej działalności gospodarczej (jdg).
W związku z powyższym kwoty wolnej przy ustalaniu wysokości podatku nie mogą zastosować osoby rozliczające się na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, rozliczające się według podatku liniowego.
Jaka jest wysokość kwoty wolnej?
W zależności od wysokości podstawy opodatkowania kwota zmniejszająca podatek kształtuje się następująco:
Podstawa opodatkowania
w złotych
|
Kwota zmniejszająca podatek
|
8 000
|
1360
|
8 001 – 13 000
|
834 zł 88 gr × (podstawa obliczenia podatku –8 000 zł) ÷ 5000 zł
|
13 001 – 85 528
|
525 zł 12gr – najczęściej występująca
|
85 529 – 127 000
|
525 zł 12 gr × (podstawa obliczenia podatku –85 528zł) ÷ 41472 zł
|
od 127 001
|
brak kwoty wolnej
|
Bardzo istotny jest fakt, że w przypadku osób, których dochody przekroczyły pierwszy próg podatkowy, czyli kwotę 85 528 złotych, zaliczki naliczanej w trakcie roku podatkowego, nie pomniejsza się o kwotę zmniejszającą podatek.
Natomiast w przypadku osób, których dochody nie przekraczają kwoty 85 528 złotych, w obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy uwzględnia się kwotę zmniejszająca podatek w wysokości 525,12 złotych rocznie, czyli 43,76 złotych miesięcznie.
Jak ustalić dochód będący podstawą opodatkowania?
Od uzyskanego przychodu należy odjąć koszty uzyskania tego przychodu, następnie od otrzymanej kwoty odliczane są ulgi (tylko te, które odliczamy od dochodu) takie jak składki społeczne, darowizny, ulga termomodernizacyjna, ulga rehabilitacyjna. Po dokonaniu odliczeń dochód zaokrąglamy do pełnych złotych i obliczamy należny podatek dochodowy. W zależności od wysokości tak ustalonego dochodu będzie wiadomo jaką stawkę podatku będzie trzeba zastosować (17% lub 32%) oraz jaką kwotę zmniejszającą będzie można odliczyć.
W przypadku rozliczania dochodów pracownika, w każdym miesiącu rozliczamy część kwoty wolnej, czyli 43,76 złotych (525,12 złotych/12 m-cy = 43,76 złotych). Nieco inaczej to wygląda w przypadku rozliczania dochodów z działalności gospodarczej. Gdyż ustalając zaliczkę za każdy miesiąc, liczymy przychody i koszty narastająco od początku roku i w związku z tym kwotę wolną przy ustalaniu zaliczki podatku za każdy miesiąc uwzględniamy w całości, czyli 525,12 złotych.
Autor: Teresa Warska