Służbowe środki transportu odgrywają bardzo ważną rolę w firmach. Od czasu do czasu zachodzi konieczność ich zakupienia. Jeśli drugą stroną transakcji jest osoba prywatna, przedsiębiorcy mogą mieć pewien problem z rozliczeniem podatku VAT od zakupionego pojazdu. W zakresie opłacania podatku VAT kupno i sprzedaż nowego auta objęto szczegółowymi regulacjami prawnymi. Zasadniczo niezależnie od posiadanego przez nich statusu uznaje się ich za podatników VAT. To stwarza zaś konieczność spełnienia określonych formalności, do których zalicza się przede wszystkim opracowanie stosownej dokumentacji na potrzeby rozliczenia podatku od towarów i usług. Warto zapoznać się ze szczegółowymi regulacjami odnoszącymi się do tych zagadnień.
Transakcje z osobą prywatną – standardowe regulacje
Jeśli w transakcji kupna-sprzedaży jedną ze stron jest obywatel Unii Europejskiej, trzeba spełnić wszystkie zobowiązania, tzn. sporządzić wspomnianą dokumentację i rozliczyć należny podatek VAT. W przypadku zarejestrowanych podatników VAT sprzedaż podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w standardowej wysokości 23% wartości samochodu.
Jeśli sprzedającym jest osoba prywatna, dla przedsiębiorców może oznaczać to wymierne korzyści w postaci względnie nowego, nienadmiernie jeszcze wyeksploatowanego samochodu nabytego po znacznie niższej niż w salonie cenie. W niektórych sytuacjach można także skorzystać z możliwości zwolnienia z podatku VAT w przypadku sprzedaży samochodu.
Nowy pojazd
Wbrew powszechnemu przekonaniu pojęcie nowego samochodu (przynajmniej w świetle przepisów prawa podatkowego) odnosi się nie tylko do pojazdów prosto z salonu. Dotyczy ono aut, których przebieg jest niższy niż 6000 km, a od rozpoczęcia ich użytkowania minęło więcej niż pół roku. Analogicznie nowym samochodem nazywa się również niespełna półroczny pojazd o większym niż wspomniane 6000 km przebiegu.
Przebieg kilometrów weryfikuje się za pomocą licznika, a za datę wprowadzenia auta do obiegu uznaje się dzień jego pierwszej rejestracji w celu dopuszczenia do ruchu drogowego lub dzień, w którym po raz pierwszy podlegał on obowiązkowi rejestracyjnemu. Jeśli ustalenie wspomnianych danych z różnych przyczyn jest niemożliwe, za datę dopuszczenia do użytku uznaje się dzień wydania go pierwszemu nabywcy albo datę użycia do celów demonstracyjnych przez producenta.
VAT a podatek od czynności cywilnoprawnych?
Jak już było wspomniane, bezwzględny obowiązek podatkowy w przypadku transakcji kupna-sprzedaży w przypadku samochodu dotyczy obrotu na terenie Unii Europejskiej. Nie ma zatem znaczenia, czy w transakcji biorą udział osoby prywatne, czy też firmy. Od transakcji trzeba opłacić podatek VAT, sporządzając stosowne dokumenty, w tym umowę kupna-sprzedaży. Jeśli transakcja odbywa się w kraju, obie strony są zwolnione z tego zobowiązania. Od tej transakcji trzeba jednak odprowadzić podatek od czynności cywilnoprawnych. Jego wysokość jest związana z wartością sprzedawanego pojazdu i wynosi ona 2% aktualnej ceny auta.
Strony ustalają pomiędzy sobą wspomnianą wartość i wskazują ją w umowie. Na tej podstawie określa się kwotę zobowiązań podatkowych. Niekiedy jednak w celu uniknięcia konieczności zapłacenia wysokiego podatku strony decydują się na celowe obniżenie wartości samochodu. W takim przypadku organu skarbowego może samodzielnie ustalić wysokość faktycznie ciążącego na podatnikach zobowiązania. W takim przypadku przepisy wskazują, że trzeba wezwać podatnika do urzędu skarbowego i poprosić go o uzupełnienie bądź skorygowanie błędnie wpisanych danych. Wezwanie powinno mieć charakter pisemny, a podatnik jest zobowiązany odpowiedzieć na nie w przeciągu 14 dni od otrzymania zgłoszenia. Jeśli podatnik nie zareaguje w żaden sposób, organ podatkowy sam wyznacza adekwatną jego zdaniem kwotę należnego zobowiązania podatkowego. Swoją ocenę powinien on oprzeć na opinii biegłego albo wyceną rzeczoznawcy. Opinia specjalisty jest płatna, dlatego też w przypadku znaczących różnic pomiędzy wyceną eksperta a podatnika, ten drugi jest zobowiązany do pokrycia wszystkich kosztów związanych z wydaniem dokumentu.
Podatek od czynności cywilnoprawnych – kiedy powstaje zobowiązanie?
Zobowiązanie opłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych powstaje wraz z dokonaniem danej czynności, czyli realizacją kupna-sprzedaży samochodu. Deklarację odnośnie wartości pojazdu należy złożyć wciągu 14 dni od nabycia na własność samochodu. Podatnik jest zobowiązany do samodzielnego pilnowania terminów. Urząd skarbowy nie ma bowiem obowiązku informowania kupującego o ciążących na nim zobowiązaniach wynikających z zakupu pojazdu od osoby prywatnej. W deklaracji trzeba zawrzeć pewne obligatoryjne informacje. Zalicza się do nich przede wszystkim:
- datę i miejsce transakcji;
- dane firmy;
- ogólny opis samochodu (np. marka, kolor, nr rejestracyjny, rok produkcji, typ nadwozia);
- wartość pojazdu;
- stawkę podatku – 2%;
- kwotę obliczonego zobowiązania.
Co istotne, obowiązek zapłacenia PCC i spełnienia wszystkich formalności z tym związanych ciąży tylko na kupującym.
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła:
