Opublikowane rozporządzenie w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego od 1 lipca znosi ograniczenia wprowadzone ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz ustawą o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
To bardzo istotna zmiana m.in. dla pracowników i pracodawców, ponieważ w zawiązku z tym wracają obowiązkowe badania w pracy, a także szkolenia BHP. Warto zaznaczyć w tym miejscu, iż jednym z podstawowych i najważniejszych obowiązków pracowniczych jest przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. W szczególności pracownik jest obowiązany: poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich.
Co dla pracodawcy oznacza odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego?
W związku z odwołaniem stanu zagrożenia epidemicznego pracodawca ma obowiązek zaktualizować zawieszone obowiązki związane z kierowaniem pracowników na:
- wstępne, okresowe oraz kontrolne badania medycyny pracy;
- szkolenia okresowe w dziedzinie BHP.
Oznacza to m.in. przywrócenie obowiązków w zakresie kierowania pracowników na wstępne i okresowe badania lekarskie. Dotychczas, zgodnie z przepisami obowiązującymi w okresie stanu epidemii, osoby zatrudniane na stanowisko administracyjno-biurowe nie podlegały wstępnym badaniom lekarskim, jeżeli posiadały aktualne orzeczenie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.
Istotne jest to, że pracodawca nie miał obowiązku kierowania pracowników na zaległe badania i szkolenia BHP już w lipcu czy sierpniu. Wykonać to powinien w następujących terminach:
- szkolenia okresowe BHP - w terminie 60 dni po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego- tj. do 30 sierpnia 2023 r.;
- badania wstępne, okresowe, kontrolne – 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, tj. do 28 grudnia 2023 r.
Pamiętać należy, że zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Zapis ten oznacza, że jeśli pracownik odmawia poddania się badaniom, pracodawca nie ma prawa dopuścić go do pracy. W tym wypadku, za czas niewykonywania pracy pracownikowi nie przysługuje jakiekolwiek wynagrodzenie.
Pracodawca, który zaniecha obowiązku zlecania badań okresowych i dopuści pracownika do pracy bez aktualnych badań podlega karze grzywny w wysokości od 10 000 do 30 000 PLN.
|
Ważne:
Badania medycyny pracy są obowiązkowe. |
Badanie okresowe i kontrolne powinny być przeprowadzane w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Dodać należy, że koszt takich badań ponosi pracodawca.
Warto pamiętać, iż badaniom wstępnym nie podlegają osoby przyjmowane ponownie do pracy u danego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą. Wstępne szkolenia BHP będą musiały być w formie stacjonarnej, nie dotyczy to jednak osób przyjmowanych do pracy zdalnej na stanowiska administracyjno-biurowe.
Autor:
Katarzyna Mazurkiewicz
