Osoby, które myślą o założeniu własnej działalności gospodarczej, muszą najpierw podjąć szereg różnorodnych decyzji dotyczących prowadzenia firmy. Jedną z nich jest uzyskanie ewentualnego statusu podatnika VAT. Zwolnieni podmiotowo i przedmiotowo z opłacania tego zobowiązania przedsiębiorcy mają możliwość zyskania statusu VAT-owca w określonych sytuacjach. Osoby te jednak zastanawiają się, czy opłaca im się takie rozwiązanie, czy też nie. Warto mieć świadomość, że choć VAT formalnie płacą przedsiębiorcy, w istocie jego płatnikami są nabywcy określonych towarów albo usług. Przedsiębiorca natomiast pośredniczy w jego przekazaniu urzędowi skarbowemu. Koniecznie dowiedz się więcej na ten temat.
Brak możliwości zwolnienia z VAT-u
Ze zwolnienia z VAT-u mogą skorzystać tylko ci przedsiębiorcy, którzy w danym roku osiągnęli przychody do 200 tys. zł. W przypadku, gdy przychody przewyższają tę kwotę, należy obowiązkowo rozliczać VAT. Warto jednak mieć świadomość,, że obowiązek ten nie dotyczy usługodawców świadczących usługi wymienione w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT (np. usługi w zakresie opieki medycznej, nauczania i in.). Zobligowani do płacenia VAT-u są również właściciele firm, których siedziba działalności gospodarczej znajduje się za granicą oraz wielu innych sprzedawców, których wskazuje art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. Zaliczają się do nich np. dystrybutorzy części samochodowych, czy też tzw. małej elektroniki itd.
Dodatkowo wspomniany powyżej artykuł wskazuje, że część przedsiębiorców musi być zarejestrowanych jako podatnicy VAT ze względu na rodzaj prowadzonej działalności, niezależnie od osiąganego dochodu. Dotyczy to przede wszystkim prawników, sprzedawców biżuterii, a także szeroko pojętych doradców (z wyłączeniem usług odnoszących się do doradztwa rolniczego).
Koniecznością płacenia VAT-u zostały zatem objęte profesje takie jak: adwokat, rzeczoznawca, notariusz, komornik, radca prawny itp. Taki stan rzeczy wynika przede wszystkim z unijnego ustawodawstwa, do której musi odwoływać się także polska legislacja. Unijna dyrektywa wskazuje, że nie ma możliwości zwolnić te podmioty z konieczności opłacania VAT, wskazując inne, które mogą być objęte takimi zwolnieniami.
Status czynnego podatnika VAT – dla kogo jest opłacalny?
Zastanawiając się nad tym, czy warto uzyskać status VAT-owca, trzeba przede wszystkim zwrócić uwagę na to, kim jest podstawowy klient danej działalności. Dla czynnych podatników VAT najkorzystniejsza jest bowiem współpraca z podmiotami będącymi także vatowcami ze względu na możliwość odliczenia podatku. Często status ten decyduje również o możliwości nawiązania długofalowej współpracy z innym podmiotem gospodarczym.
VAT-owcy mogą z powodzeniem odliczać tę należność podczas firmowych zakupów. Dlatego też jest to opłacalne rozwiązanie dla osób, które ponoszą znaczące koszty uzyskiwania przychody z prowadzonej działalności. Ma możliwość odliczeń podatkowych sprawia, że podatek należny można obniżyć o VAT z faktur za wszelkie zakupy, koszty oraz inwestycje. To oznacza dla przedsiębiorcy określone korzyści finansowe. Przy dużych kosztach prowadzenia działalności odlicza się więcej VAT-u, przy mniejszych mniej. Generalnie jednak jest to korzystna sytuacja dla przedsiębiorcy.
Status czynnego podatnika jest bardzo opłacalny w przypadku osób, które mają nadwyżki naliczonego VAT nad należnym. Chodzi tutaj o podmioty, których klientami są inni czynni podatnicy VAT, przedsiębiorców zajmujących się importem towarów dzięki możliwości odliczenia VAT z dokumentów celnych, osób, których usługi opodatkowano stawką poniżej 23%, a także tych, które dokonują wysokich inwestycji.
Kiedy nie warto starać się o uzyskanie statusu podatnika VAT?
W przypadku prowadzenia działalności, z której korzystają osoby prywatne, należy raczej zrezygnować z VAT-u, gdyż jest on przez nie postrzegany jako niepotrzebne, dodatkowe obciążenie. Analogicznie rzecz ma się do czynienia z osobami osiągającymi niewielkie dochody, rozliczających się w oparciu o ryczałt.
W uproszczeniu, gdy klienci są osobami prywatnymi lub innymi nie-vatowcami, bycie vatowcem się nie opłaca. To niekorzystnie wpływa bowiem na konkurencyjność danego podmiotu – klient za dane usługi płaci więcej, gdyż nie ma możliwości odliczenia. W takiej sytuacji może wybrać innego kontrahenta, nie będącego VAT-cem, czyli mającego niższe ceny.
Faktury wystawiane przez nie-vatowców – jak wyglądają?
Nie-vatowcy, zwolnieni z obowiązku opodatkowania sprzedaży przy rozliczeniach mają prawo do wystawiania rachunków lub faktur sprzedażowych. Ze względu na korzystanie ze zwolnienia z podatku nie mają możliwości wystawienia tradycyjnej faktury VAT – znajduje się tam tylko informacja o tym, że podatnik jest nie-vatowcem, nie wskazuje się natomiast kwoty należnego podatku. Faktura sprzedażowa powinna zawierać najważniejsze informacje o obu stronach transakcji, jej przedmiocie ilości nabytego towaru lub zakresie świadczonych usług oraz podstawach prawnych zwolnienia z opłacania zobowiązań dotyczących podatku od towarów i usług VAT.
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła:
