Obowiązkiem przedsiębiorcy, jeśli nie ma innego tytułu do ubezpieczeń społecznych, jest zgłoszenie się z właściwym kodem do ZUS i opłacanie składek: emerytalnej, rentowej wypadkowej, Funduszu Pracy i Funduszu Solidarnościowego oraz dobrowolnej składki chorobowej. Wysokość składek zależna jest od tego z jakich ewentualnie preferencji może skorzystać przedsiębiorca. Zaznaczyć trzeb, że bez względu na kod ubezpieczenia przedsiębiorca zawsze opłaca składkę zdrowotną.
|
Spis treści:
- Ulga na start
- Preferencyjne składki
- Podstawowe składki ZUS
- Mały ZUS plus
|
Ulga na start
Przedsiębiorca rozpoczynający prowadzenie działalności a także wspólnik spółki cywilnej może skorzystać z tak zw. ulgi na start, czyli możliwości nie opłacania składek społecznych przez kolejnych sześć pełnych miesięcy.
|
UWAGA!
Przedsiębiorca nie płaci składek społecznych, czyli emerytalnej, rentowej wypadkowej, Funduszu Pracy i Funduszu Solidarnościowego oraz dobrowolnej składki chorobowej, musi jednak opłacić składkę zdrowotną. |
Składka zdrowotna wyliczana jest wg szczególnych zasad, zależnie od typu rozliczenia podatkowego. Nie może być ona jednak mniejsza niż 381,78 zł dla osób rozliczających się wg skali podatkowej lub podatku liniowym oraz 419,46 zł dla rozliczenia na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Z ulgi może skorzystać osoba fizyczna zakładająca po raz pierwszy działalność gospodarczą lub po przerwie w prowadzeniu działalności wynoszącej 60 miesięcy. Osoba taka jednak nie może wykonywać pracy na rzecz byłego pracodawcy (u którego w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym pracowała na etacie i wykonywała czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności).
|
UWAGA!
Jeżeli rozpoczęcie prowadzenia działalność miało miejsce w trakcie miesiąca okres korzystania z ulgi liczy się od kolejnego pełnego miesiąca prowadzenia firmy, co oznacza, że nie płacisz składek społecznych za pierwszy miesiąc i sześć kolejnych. |
Osoba taka zgłasza się do ZUS-u z kodem 05 40 XX. Korzystasz z Ulgi na start – twoje składki społeczne wynoszą 0,00 zł a minimalne składki zdrowotne 381,78 zł lub 419,46 zł.
Preferencyjne składki
Po upływie sześciomiesięcznej ulgi, przedsiębiorca może skorzystać z preferencyjnych składek. Preferencja polega na obniżeniu podstawy wymiary naliczeń obciążeń ZUSowych. Zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń, przedsiębiorca opłaca składki od podstawy nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, w roku 2024 jest to 4 694,40 zł.
W przypadku preferencyjnych składek podstawą naliczeń jest kwota stanowiąca 30% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym okresie. Preferencyjne składki obowiązywać mogą maksymalnie przez okres 24 miesięcy. Od lipca 2024 minimalne wynagrodzenia wynosi 4 300,00 zł, zatem podstawa naliczenia składek nie może być mniejsza niż kwota 1 290,00 zł.
|
UWAGA!
Przez kolejne 24 miesiące osoba prowadząca działalność gospodarczą opłaca składki naliczone od podstawy stanowiącej 30% minimalnego wynagrodzenia. |
Tak jak w przypadku ulgi na start należy opłacić ubezpieczenie zdrowotne przynajmniej w minimalnych kwotach zależnych od rodzaju rozliczenia podatkowego. Z ulgi może skorzystać osoba fizyczna zakładająca po raz pierwszy działalność lub po przerwie w prowadzeniu działalności wynoszącej 60 miesięcy. Nie może wykonywać jednak pracy na rzecz byłego pracodawcy (u którego w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym pracowała na etacie i wykonywała czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności).
Osoba taka zgłasza się do ZUS-u z kodem 05 70 XX
Poniżej zestawienie składek społecznych w 2024 roku od podstawy 1 290,00 zł
Składka emerytalna 19,52% podstawy 251,81
Składka rentowa 8% podstawy 103,20
Składka chorobowa 2,45 % podstawy 31,61
Składka wypadkowa 1,67% podstawy 21,54
Składka na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy nie opłaca się w tym przypadku
Korzystasz z preferencyjne podstawy – twoje składki społeczne wyniosą minimalnie 408,16 zł (wraz z dobrowolną składka chorobową) lub 376,55 zł (bez składki chorobowej) a minimalne składki zdrowotne 381,78 zł lub 419,46 zł (zależnie od formy prawnej).
Podstawowe składki ZUS
Po upływie 30 miesięcy prowadzenia działalności przedsiębiorca obowiązany jest opłacać składki naliczone od minimalnej ustawowej podstawy. Zaznaczyć trzeba, że zdarzenia takie jak zawieszenie działalności w okresie korzystania z powyższych ulg nie powodują przerwania biegu terminu 30 miesięcy.
Zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń, przedsiębiorca opłaca składki od podstawy nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, w roku 2024 jest to 4 694,40 zł. Wysokość składek ustalona jest jako procent obowiązującej podstawy i wynosi odpowiednio:
Składka emerytalna - 19,52%
Składka rentowa - 8,00%
Składka chorobowa (dobrowolna) - 2,45%
Składka wypadkowa - 0,67 do 3,33 % dla firmy zatrudniającej do 9 osób -1,67%
Składka na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy - 2,45%
Osoba taka zgłasza się do ZUS-u z kodem 05 10 XX
Poniżej zestawienie składek w 2024 roku od podstawy 4 694,40 zł
Składka emerytalna 916,35
Składka rentowa 375,55
Składka chorobowa 115,01
Składka wypadkowa (1,67%) 78,40
Składka na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy 115,01
Nie korzystasz z ulg i preferencji – twoje składki społeczne wyniosą minimalnie 1 600,32 zł (wraz z dobrowolna składka chorobową) lub 1 485,31 zł (bez składki chorobowej) a minimalne składki zdrowotne 381,78zł lub 419,46zł (zależnie od formy prawnej)
Mały ZUS plus
Ten rodzaj ulgi w wysokości obowiązkowych składek społecznych uzależniony jest od wielkości przychodów jakie osiągał przedsiębiorca w minionym okresie. Na możliwość skorzystania z ulgi nie ma wpływu fakt rozpoczęcia prowadzenia działalności. Zasadniczym warunkiem jest osiągnięcie przychodów poniżej określonego limitu.
Zatem jeśli w poprzednim roku przychody te za cały okres nie były wyższe niż kwota 120 000,00 zł a jednocześnie działalność prowadzona była w poprzedni roku przez okres przynajmniej 60 dni kalendarzowych można skorzystać z indywidualnie ustalonej podstawy naliczenia składek. W przypadku prowadzenia działalności przez okres krótszy niż 12 miesięcy limit kwoty przechodów należy obliczyć proporcjonalnie do faktycznego okresu prowadzenia działalności.
Skorzystanie z Małego ZUS możliwe jest z początkiem nowego roku kalendarzowego. Przedsiębiorca musi w terminie do 31 stycznia zgłosić taki zamiar poprzez złożenie dokumentów rejestrujących z nowym kodem. Podstawa naliczenia składek liczona jest indywidualnie dla każdego ubezpieczonego na podstawie specjalnego wzoru. Można w tym wypadku skorzystać z kalkulatora zamieszczonego na stronach ZUS. Wyliczona i zadeklarowana podstawa nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia i nie może przekraczać 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Autor:
Beata Tęgowska
