Od 1 lipca 2022 roku weszły w życie duże zmiany w zakresie nowelizacji Polskiego Ładu. W ramach wprowadzanych zmian od 1 stycznia 2023 roku w obrocie księgowym będą funkcjonowały grupy VAT. Grupa VAT jest to nowy podmiot podatkowy, który będzie funkcjonował od stycznia 2023 r. W myśl definicji przewidzianej przez ustawę o podatku od towarów i usług Grupą VAT określa się podmioty powiązane ze sobą ekonomicznie, organizacyjne i finansowo, która jest podmiotem zobowiązanym do odprowadzania podatku VAT. Co warto o nich wiedzieć?
Powiązanie finansowe, ekonomiczne i organizacyjne
Grupa VAT staje się podatnikiem podatku od towarów i usług, jeżeli podmioty należące do tej grupy są powiązane ze sobą organizacyjnie, finansowo i ekonomicznie. Powiązanie finansowe oznacza, że jeden z podmiotów jest udziałowcem większościowym w kapitale zakładowym, czyli posiada co najmniej 50% udziałów albo posiada większościowe prawo do udziału w zyskach pozostałych podmiotach grupy lub ma decydujący głos w organach stanowiących, czyli posiada co najmniej 50% głosów.
Powiązanie organizacyjne oznacza tyle, co współdziałanie w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. Występuje ono również wówczas, gdy wszystkie podmioty Grupy VAT działają pod kierownictwem jednego, wspólnego podmiotu. Warto również zaznaczyć, że zarząd podmiotami Grupy VAT może sprawować podmiot zewnętrzny, niebędący podmiotem gospodarczym prowadzącym działalność na terenie Polski.
Powiązanie ekonomiczne polega na tym, iż wszystkie podmioty Grupy VAT prowadzą działalność gospodarczą nastawioną na osiągnięcie tego samego celu gospodarczego. Może ono również polegać na wzajemności lub uzupełniającym charakterze prowadzonych działalności. Członkowie Grupy VAT mogą prowadzić działalności gospodarcze, które wzajemnie korzystają z wytwarzanych przedmiotów, towarów czy usług.
Warunki powstania Grupy VAT
Do utworzenia Grupy VAT niezbędne jest, aby między podmiotami występowała więź ekonomiczna, finansowa i organizacyjna. Jednak nie jest to jedyny warunek do spełnienia. Celem utworzenia Grupy VAT, która będzie pełnoprawnym podmiotem podatkowym należy sporządzić umowę, której przedmiotem będzie utworzenie takiej grupy. Wskazana umowa musi zostać zawarta w formie pisemnej, pod rygorem jej nieważności.
Powyższa umowa musi przede wszystkim zawierać nazwę grupy z jednoczesnym określeniem statusu prawnego, czyli z oznaczeniem, że jest to Grupa VAT. Koniecznym elementem umowy jest również wskazanie jej stron. W tym przypadku należy oznaczyć wszystkie podmioty tworzące grupę podatkową. W tym celu należy podać niezbędne dane każdego z członków grupy, tj. nazwę, numer wpisu do odpowiedniego rejestru, siedzibę, adres do doręczeń czy wysokość kapitału zakładowego. Ponadto konieczne jest ustalenie przedstawiciela grupy, wskazanie akcjonariuszy oraz ustalenie wysokości ich udziałów w kapitale zakładowym grupy.
Umowa o utworzenie Grupy VAT powinna określać okres jej trwania. Przy czym umowa taka może być zawarta na okres nie krótszy niż 3 lata.
Po sporządzeniu i podpisaniu umowy o utworzenie Grupy VAT należy dokonać rejestracji. Zgłoszenie rejestracyjne wraz ze sporządzoną umową należy złożyć do Naczelnika właściwego urzędu skarbowego. Grupa VAT staje się płatnikiem podatku od towarów i usług z dniem określonym w umowie.
Grupa VAT – korzyści i zagrożenia
Nowelizacja Polskiego Ładu wprowadza Grupy VAT. Pomysł ten spotyka się z powszechną aprobatą. Jednak jak każde rozwiązanie posiada ono zarówno pozytywne, jak i negatywne aspekty.
Korzyści z utworzenia Grupy VAT
Bezsprzeczną korzyścią utworzenia Grupy VAT jest możliwość jednorazowego rozliczania podatku VAT. Nie ma konieczności rozliczania każdego podmiotu z osobna, co pozwoli zaoszczędzić czas i środki finansowe. Utworzenie Grupy VAT ułatwi fakturowanie oraz rozliczanie podatku VAT. Powstała grupa będzie właścicielem jednego rachunku bankowego, przy pomocy którego będzie dokonywała wszystkich transakcji. Grupa VAT będzie również uprawniona do złożenia jednej deklaracji, co zdecydowanie upraszcza proces rozliczenia.
Zagrożenia związane z utworzenie Grupy VAT
Największym ryzykiem Grupy VAT jest fakt, że podmioty tej grupy będą ponosiły odpowiedzialność solidarną za zaciągnięte zobowiązania. Oznacza to, że w przypadku powstania długu po stronie jednego z członków grupy podatkowej wierzyciel będzie mógł żądać zaspokojenia długu od każdego z członków. Sytuacja ta będzie miała miejsce zarówno podczas trwania, jak i po ustaniu działania Grupy VAT.
Ponadto podmioty zostaną zobowiązane do proporcjonalnego odliczania podatku od towarów i usług. Wobec tego członkowie grupy będą musieli ustalać wskaźnik proporcji VAT w zakresie wydatków uzyskanych ze sprzedaży opodatkowanej i nieopodatkowanej, co może nastręczać wielu problemów. Proporcja odliczenia VAT będzie dotyczyła każdego z członków Grupy VAT z osobna. Ważne jest również, że Grupa VAT zobowiązana jest prowadzić ewidencję sprzedaży towarów i usług, dokonanej między jej podmiotami. Takie działanie również wprowadza dodatkowe komplikacje księgowe w zakresie ustalenia proporcji odliczenia VAT.
Źródła:
Autor: Łukasz Stachurski
