CIT estoński - ryczałt od dochodów spółek

W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych od 2021 wprowadzono nowy sposób rozliczania podatku dla podatników CIT, czyli spółki akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjne i prostej spółki akcyjne. Sposób ten nazwany został Estońskim CIT, a to ze względu na to, że rozwiązania zawarte w ustawie zapożyczone są z modelu opodatkowania funkcjonującego w Estonii. Pierwotne przepisy zostały znowelizowane (między innymi obniżono stawki podatkowe) i obecnie ryczał od dochodów spółek coraz bardziej zyskuje na popularności.

Prosta forma rozliczeń podatkowych

Prowadzenie ewidencji księgowej dla tej formy opodatkowania jest bardziej przyjazne dla spółki ze względu na brak obowiązku prowadzenia osobnej ewidencji dla potrzeb podatku. Obowiązują tylko zasady zawarte w ustawie o rachunkowości. Nie występują zaliczki na podatek dochodowy w tradycyjnej formie. Dopiero podział i wypłata wypracowanego zysku rodzi obowiązek podatkowy dla spółki. Zapłata podatku nastąpić powinna jednak dopiero w kolejnym roku, czyli do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym dokonano wypłaty.

Pamiętać jednak należy, że ustawodawca wprowadził nową kategorię podstawy opodatkowania, czyli ryczałt od ukrytych zysków i dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością. W przypadku rozpoznania takich operacji podatek zapłacić trzeba do 20 dnia kolejnego miesiąca.

Czy na Estońskim CIT można zaoszczędzić

W przypadku opodatkowania w formie ryczałtu od dochodu spółek dopiero wypłata dywidendy rodzi obowiązek podatkowy. Jeśli firma inwestuje i nie przekazuje wypracowanego zysku wspólnikom podatek nie wystąpi.  Zasadniczo stawki podatku dla samej spółki są wyższe. Poniżej przydatne zestawienie.

Jednak w przypadku opodatkowania wspólników, którym ta dywidenda jest wypłacana wprowadzono korzystniejsze opodatkowanie. Otóż od zaliczki obliczonej z uwzględnieniem 19% stawki podatku można odjąć odpowiednio 90% (Mały podatnik) i 70% (Duży podatnika) podatku zapłaconego przez spółkę. W konsekwencji efektywna stopa opodatkowania w Estońskim CIT jest niższa i wynosi odpowiednio:

- mały podatnik 20%

- duży podatnik 25%

Przykład (Mały podatnik)

Zysk do opodatkowania 1 000 000,00

Klasyczny CIT 9%   + PIT 19%

CIT 1 000 000,00 * 9% = 90 000,00

PIT 1 000 000,00 * 19% = 190 000,00

Suma opodatkowania 90 000,00 + 190 000 ,00 = 280 000,00 (efektywna stopa 28 %)

Estoński CIT  10% + PIT 19% -(90% podatku zapłaconego przez spółkę)

CIT  1 000 000,00 * 10% = 100 000,00

PIT  1 000 000,00 * 19% - (90% * 100 000,00) = 100 000,00

Suma opodatkowania 100 000,00 + 100 000,00 = 200 000,00 (efektywna stopa 20 %)

Kto może skorzystać z tej formy opodatkowania

Jak już wspomniano z tej formy opodatkowania mogą skorzystać spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne i proste spółki akcyjne.

Spółki te jednak musza spełniać określone warunki tj.:

- przychody kapitałowe musza stanowić mniej niż 50% wszystkich przychodów spółki,

- muszą zatrudniać przynajmniej 3 osoby na umowę o pracę a w przypadku innych umów 3 osoby, których łączne wynagrodzenie miesięczne będzie nie mniejsze niż trzykrotności przeciętnego wynagrodzenia przez okres 300 dni w roku obrotowym bądź odpowiednio 82% dni przypadających w roku obrotowym,

- udziałowcami, akcjonariuszami, wspólnikami spółki mogą być tyko osoby fizyczne,

- nie posiadają udziałów w kapitale innej spółki,

- nie sporządzają sprawozdań zgodnie z MSR za okres opodatkowania ryczałtem,

- złożą zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym mają być opodatkowane ryczałtem.

Powyższe warunki muszą zostać spełnione łącznie (art. 28j. ust. 1 ustawy o PDOP).

Czym są ukryte zyski i dochody z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą

Przez ukryte zyski rozumie się świadczenia pieniężne i niepieniężne, odpłatne i nieodpłatne realizowane przez spółkę na korzyść powiązanych z nią stron. Za beneficjenta uważa się udziałowca, akcjonariusza, wspólnika, ale także podmioty bezpośrednio lub pośrednio powiązane z akcjonariuszem albo udziałowcem np. fundację rodzinną.

Katalog tych świadczeń jest otwarty, ale wymienić tu można:

- pożyczki udzielone przez spółkę beneficjentom powiązanym,

- odsetki od pożyczek udzielonych spółce przez powiązane strony,

- nadwyżkę zwróconej kwoty dopłaty ponad kwotę tej dopłaty,

- wypłacone z zysku wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziału (akcji), ze zmniejszenia wartości udziału, z wystąpienia wspólnika z spółki,

- równowartość zysku przeznaczonego na podwyższenie kapitału zakładowego,

- darowizny, w tym prezenty i ofiary wszelkiego rodzaju,

- wydatki na reprezentację,

- dopłaty wypłacone w przypadku połączenia lub podziału spółek,

- odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę,

- świadczenia pieniężna i niepieniężne wypłacone w przypadku zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce.

Jak długo można korzystać z CIT estońskiego

Opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek obejmuje okres bezpośrednio po sobie następujących 4 lat podatkowych wskazany w zawiadomieniu ZAW- RD. Jeśli podatnik nie złoży informacji o rezygnacji z tej formy opodatkowania w deklaracji składanej za ostatni rok podatkowy, opodatkowanie ryczałtem przedłuża się o kolejne 4 lata.

Jaka deklaracja obowiązuje dla ryczałtu od dochodów spółek i kiedy płacimy podatek

Do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego podatnik jest zobowiązany złożyć do urzędu skarbowego deklaracje o wysokości dochodu osiągniętego za poprzedni rok podatkowy. Deklarację składa się elektronicznie.

W przypadku ryczałtu od dochodu spółek obowiązują dwa terminy na zapłatę podatku.

a) do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu:

- w którym dokonano wypłaty, wydatku lub wykonano świadczenie zakwalifikowane jako dochód z tytułu ukrytych zysków oraz z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą,

- przejęcia, przekształcenia lub wniesienia wkładu niepieniężnego z tytułu zmiany wartości składników majątku;

b) do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym:

- podjęto uchwałę o podziale zysku lub pokryciu straty,

- dokonano w całości lub w części wypłaty dochodu z tytułu zysku netto lub rozdysponowano nim w jakiejkolwiek innej formie,

- powinny być zarachowane przychody lub koszty stanowiące dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych.

Autor:

Beata Tęgowska