Panująca pandemia COVID-19 zmieniła oblicze zarówno polskiego, jak i światowego biznesu. Kryzys gospodarczy, który dopadł niemal wszystkie kraje na całym świecie, nie ominął także Polski. Wychodząc naprzeciw potrzebom przedsiębiorców, rząd przygotował szereg nowych rozwiązań ekonomicznych, ukierunkowanych na ochronę firm przed upadłością oraz zabezpieczenie miejsc pracy. Jednym z zaproponowanych rozwiązań wchodzących w skład tzw. tarczy antykryzysowej jest stawka 0% VAT na niektóre produkty wyprodukowane lub kupione z myślą o zwalczaniu koronawirusa i jego negatywnych skutków pojawiających się na różnych płaszczyznach funkcjonowania społecznego. Warto dowiedzieć się, jak skorzystać z tej preferencyjnej stawki.
Podstawa prawna
Nowe regulacje dotyczące obłożeniem 0-procentowym VAT-em niektórych towarów zostały wprowadzone na mocy wydanego 25 marca 2020 roku Rozporządzenia w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania stawek obniżonych. W tym dokumencie prawnym wskazano kryteria, których spełnienie uprawnia dany podmiot do skorzystania z tego przywileju. Co istotne, trzeba mieć świadomość, że rozwiązanie to zostało wprowadzone do polskiego prawodawstwa jedynie tymczasowo. Okres jego obowiązywania przypada na czas od 1 lutego do 31 sierpnia 2020 roku.
Towary objęte stawką VAT na poziomie 0%
Zgodnie z obowiązującym obecnie prawem można skorzystać z 0-procentowej stawki VAT w odniesieniu do niektórych towarów wyszczególnionych we wspomnianym rozporządzeniu. Są to przede wszystkim wszelkiego rodzaju wyroby medyczne, które wymieniono w stosownej ustawie. Ponadto dotyczy to również aparatury i szkła laboratoryjnego, środków dezynfekujących zaliczanych do kategorii produktów biobójczych, a także substancji czynnych i produktów leczniczych wymienionych w ustawie Prawo farmaceutyczne. Na tym jednak nie kończy się katalog produktów zwolnionych czasowo z konieczności opłacania VAT. Zalicza się do nich bowiem także środki ochrony indywidualnej, czyli czepki, rękawice, okulary i gogle ochronne, kombinezony, ochraniacze na buty, a także maski i szyby ochronne na twarz. 0-procentową stawką VAT objęte są również specjalistyczne teksty diagnostyczne, które służą do wykrywania patogenów bytujących zarówno w organizmie człowieka, jak i w powietrzu, glebie oraz w wodzie.
Przeznaczenie darowizny
Poza przyporządkowaniem towaru do jednej ze wskazanych kategorii istotne jest także to, do kogo trafia darowizna. Zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem towary przeznaczone na walkę z COVID-19 muszą trafić do jednego z trzech podmiotów oraz powinny być przekazane na konkretny cel. Wśród tych podmiotów wymienia się Agencję Rezerw Materiałowych, która wykorzystuje te środki do realizacji zadań ustawowych; Centralną Bazę Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych, która realizuje zadania wynikające ze statutu; szpitale zakaźne przekształcone na czas pandemii w jednoimienne szpitale zakaźne. Obniżoną stawkę VAT można zastosować tylko wtedy, gdy pomiędzy darczyńcą a podmiotem obdarowanym wymienionym w Rozporządzeniu została zawarta obustronna pisemna umowa o odpowiedniej, wskazanej w prawie, treści.
Darowizna na cele edukacyjne
Szeroko pojęte środki medyczne nie są jedyną kategorią produktów, w stosunku do których można zastosować stawkę VAT na poziomie 0%. Takie same regulacje można zastosować również w stosunku do notebooków, tabletów oraz laptopów przekazanych na cele edukacyjne. Taka darowizna musi zostać przekazana do 30 czerwca 2020 roku włącznie na rzecz określonego podmiotu. Chodzi tutaj głównie o placówki oświatowe, a także organizacje wymienione w ustawie o Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej, które prowadzą działalność charytatywną, humanitarną oraz edukacyjną (organizacje te przekazują zebrany sprzęt szkołom i innym placówkom edukacyjnym). W podobny sposób darowizna może zostać przekazana także organom prowadzącym daną szkołę albo placówkę oświatową, pod warunkiem, że sprzęt zostanie przekazany tym szkołom na realizację założonych celów edukacyjnych.
Dokumentowanie darowizny
Aby możliwe było zwolnienie z opłacenia VAT od komputerów przekazanych na cele edukacyjne, niezbędne jest dopełnienie koniecznych warunków formalnych. Należy przede wszystkim zawrzeć pisemną umowę darowizny pomiędzy podatnikiem przekazującym sprzęt a podmiotem obdarowanym. Umowa taka powinna stanowić gwarancję rzeczywistego przekazania urządzeń na rzecz placówek oświatowych.
Oczywiście, trzeba też pamiętać o tym, że 0-procentową stawką VAT można objąć tylko te towary, które faktycznie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Nie znajduje ona bowiem swojego zastosowania w odniesieniu do tych produktów i usług, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dobrze też mieć na uwadze, że obniżona stawka VAT dotyczy tylko urządzeń mobilnych, nie ma natomiast możliwości jej zastosowania w relacji do innych urządzeń (np. komputerów stacjonarnych lub innego sprzętu wykorzystywanego w trakcie zajęć edukacyjnych).
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła:
