Na co dzień mało który przedsiębiorca zastanawia się nad tym, jaki status mu przysługuje. W bieżącej działalności gospodarczej nie ma bowiem większego znaczenia, czy dana firma jest mikro- lub małym przedsiębiorstwem, czy też można ją zaliczyć do dużych albo średnich korporacji. Czasem jednak taka informacja okazuje się bardzo przydatna, choćby ze względu na możliwość otrzymania określonego wsparcia finansowego z rządowych programów np. tarcz antykryzysowych związanych z obostrzeniami pandemicznymi. Nieprawidłowe określenie statusu firmy i pobranie różnych nienależnych świadczeń mogłoby bowiem skutkować koniecznością nie tylko ich zwrócenia, ale też spłaty należnych odsetek. Warto dowiedzieć się więcej na ten temat.
Jak określić status przedsiębiorstwa – kryterium poziomu zatrudnienia
Status przedsiębiorstwa pod względem jego wielkości można określić na jeden z trzech sposobów. Pierwszym z nich jest kryterium wielkości zatrudnienia. Przedsiębiorca powinien zdawać sobie sprawę z tego, że oprócz osób zatrudnionych na umowę o pracę na czas określony lub nieokreślony do pracowników zalicza się także podwładnych zatrudnionych na umowę zlecenie, o dzieło czy też jako pracownicy kontraktowi. Z kolei przy ustalaniu liczby pracowników nie należy brać pod uwagę osób przebywających aktualnie na urlopach macierzyńskich lub ojcowskich, rodzicielskich albo wychowawczych. To samo dotyczy także uczniów i studentów odbywających praktyki na podstawie umowy o szkoleniu zawodowym albo praktyce. Poziom zatrudnienia wyznacza się za pomocą rocznych jednostek pracy (RJP). Osoby zatrudnione w firmie na pełen etat przez cały rok stanowią taką jednostkę pracy. Z kolei ci, którzy są zatrudnieni w niepełnym wymiarze oraz pracowały krócej niż rok stanowią określoną wartość ułamkową, liczoną zgodnie z długością zatrudnienia, a także wymiarem czasu pracy.
Obrót netto albo suma bilansowa firmy a jej wielkość
Samo kryterium liczby zatrudnionych osób nie jest wystarczające do określenia statusu firmy. Należy bowiem zwrócić jeszcze uwagę na inne kwestie. Dotyczy to na przykład obrotu netto lub sumy bilansowej przedsiębiorstwa. Zgodnie z tym wyznacznikiem roczny obrót netto wylicza się za pomocą obliczania przychodów przedsiębiorstwa pochodzących ze świadczenia usług albo sprzedaży towarów w ciągu całego roku, odejmując od wspomnianej sumy rabaty. Przy obliczeniach nie bierze się pod uwagę ani VAT, ani pozostałych podatków pośrednich. Do wyliczenia bilansu rocznego wykorzystuje się natomiast wartość głównych aktywów przedsiębiorstwa.
Relacje z innymi firmami a status przedsiębiorstwa
Zazwyczaj kryterium wielkości zatrudnienia albo obrotu netto i sumy bilansowej wystarczy do określenia statusu firmy. Nie dzieje się tak jednak w każdym przypadku. Zgodnie bowiem z obowiązującym prawem w przypadku przedsiębiorstw pozostających w ścisłym związku z innymi podmiotami gospodarczymi takie przedsiębiorstwa uznaje się za firmy partnerskie albo niezależne.
O powiązaniu ze sobą przedsiębiorstw można mówić wówczas, gdy jedno z nich posiada wystarczającą ilość udziałów w drugim, aby móc powoływać i odwoływać członków zarządu. Niezależne przedsiębiorstwa działają samodzielnie – zazwyczaj mają mniej niż 25% kapitału albo głosów w innych przedsiębiorstwach lub inne podmioty mają takie same udziały w nim. Natomiast przedsiębiorstwa partnerskie mają więcej niż 25% udziału w innych firmach lub też te firmy mają tyle samo udziałów w nich. W przypadku takich organizacji bardzo trudno jest określić wielkość danej jednostki. Dlatego w przypadku ubiegania się o jakiekolwiek dotacje trzeba skorzystać z pomocy fachowego doradcy biznesowego.
Definicje poszczególnych pojęć
W świetle powyższych informacji warto wskazać, w jaki sposób definiuje się poszczególnych przedsiębiorców. I tak za mikroprzedsiębiorstwo uważa się podmioty zatrudniające od 1 do 9 pracowników (z wyłączeniem właściciela), których roczny obrót albo suma bilansowa wynosi maksymalnie 2 mln euro.
Mała firma to taka, która zatrudnia od 10 do 50 pracowników w ciągu całego roku. W tym przypadku obrót albo suma bilansowa nie powinna przekraczać poziomu 10 mln euro. Średni przedsiębiorca jest podmiotem zatrudniającym rocznie od 51 do 250 pracowników rocznie przy rocznych obrotach netto i sumie bilansowej na poziomie odpowiednio do 50 mln euro i 43 mln euro. Duży przedsiębiorca rocznie zatrudnia więcej niż 250 pracowników rocznie. Obrót netto i suma bilansowa w tym przypadku przekraczają poziom 50 mln euro i 43 mln euro.
Podsumowując, należy stwierdzić, że o statusie przedsiębiorstwa w głównej mierze decyduje kryterium zatrudnienia. Faktycznie jednak nie zawsze odzwierciedla to status danego przedsiębiorstwa. Na ten stan rzeczy bowiem wpływa szereg innych czynników, np. płynność finansowa przedsiębiorstwa, jego struktura organizacyjna, a także stopień automatyzacji wykonywanych działań. Dlatego już od jakiegoś czasu myśli się o zmianie definicji poszczególnych przedsiębiorstw tak, aby można było uwzględnić w ich rozumieniu wspomniane czynniki.
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła:
