Przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej musisz pamiętać o konieczności załatwienia szeregu formalności. Jedną z nich jest obowiązek rejestracji do systemu opłacania podatków od towaru i usług, czyli popularnego VAT. Oczywiście, zobowiązanie to nie dotyczy wszystkich podmiotów, w określonych sytuacjach zachodzą bowiem przesłanki do zwolnienia podmiotowego i przedmiotowego z VAT. Z drugiej strony, jeśli przedsiębiorca planuje prowadzić sprzedaż towarów w ramach Wspólnoty Europejskiej, trzeba też zarejestrować się jako podatnik VAT. Związanych z tym procedur jest bardzo wiele, dlatego warto się z nimi zaznajomić, aby w późniejszym okresie przejść je wszystkie pomyślnie.
Rejestracja do VAT – o czym należy pamiętać?
Zanim przystąpisz do realizacji procedur związanych z rejestracją do VAT, musisz pamiętać o kilku podstawowych kwestiach. Przede wszystkim z opłacania tego podatku zwolnione są podmioty, których roczne obroty handlowe nie przekraczają 200 tys. zł. Jeśli planujesz prowadzić działalność gospodarczą, urzędem właściwym do jego rozliczania jest urząd skarbowy w miejscu zamieszkania przedsiębiorcy, a w przypadku spółki w miejscu siedziby.
Zasadniczo każdego roku wychodzi nowy formularz VAT-R – obecnie jest to VAT-R(14). Jest on dostępny na stronie internetowej. Zasadniczo nie jest wymagane zabranie z urzędu potwierdzenia o dokonanej rejestracji. Trzeba za nie zapłacić 170 zł. Dopiero po roku od założenia działalności można postarać się o możliwość płacenia VAT raz na 3 miesiące.
Jak się zarejestrować do VAT?
W celu dokonania rejestracji należy wypełnić formularz VAT-R(14). Osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą wpisują stosowne informacje do rubryk oznaczonych dwoma gwiazdkami. Podatnicy działający w ramach spółki zaznaczają w kwadracikach odpowiednie informacje oraz podają dane firmowe. Dane podatnika wpisuje się w rubryce B, a w C1 zaznacza się informacje określające okoliczności opłacania zobowiązań podatkowych.
Zamieszczono tutaj kilkanaście podpunktów, które należy zaznaczyć w zależności od indywidualnej sytuacji firmy. W rubryce C2 podaje się informacje odnoszące się do składania deklaracji (np. opłacania podatku co miesiąc lub co kwartał). Rubryka C3 przeznaczona jest do zamieszczenia danych odnośnie planowanych transakcji wewnątrzwspólnotowych, a rubryka D określa, czy podatnik chce odebrać pisemne potwierdzenie zarejestrowania podmiotu jako czynnego podatnika VAT. Zmianę danych w formularzu należy zgłosić do Urzędu Skarbowego nie później niż w ciągu 7 dni od jej dokonania. Należy wtedy ponownie wypełnić dokument, umieszczając na nim informację o tym, że jest to aktualizacja danych.
Zanim jednak firma otrzyma status podatnika VAT, konieczne jest pozytywne przejście weryfikacji dokonywanej przez kontrolerów US, którzy odwiedzają przedsiębiorcę w miejscu prowadzenia przez niego działalności, aby naocznie sprawdzić ten stan rzeczy. Choć teoretycznie urząd ma na przeprowadzenie takiej kontroli 30 dni, w praktyce zdarza się, że odbywają się one dopiero po dwóch, a nawet trzech miesiącach. To znacznie opóźnia procedury przyznawania statusu podatnika VAT czynnie opłacającego to zobowiązanie.
Rejestracja do VAT-UE – kto jest do niej zobligowany?
Niektóre podmioty gospodarcze muszą dodatkowo zgłosić się do VAT-UE. Dotyczy to tych firm, które współpracują z kontrahentami z innych krajów członkowskich Unii Europejskiej lub dokonują wewnątrzwspólnotowych transakcji, będąc jednocześnie podatnikiem zwolnionym z VAT ze względu na niskie, nieprzekraczające 200 tys. złotych rocznie obroty handlowe.
W tym drugim przypadku łączna wartość transakcji wewnątrzwspólnotowych w ciągu roku musi być wyższa niż 50 tys. zł. Przypadek ten dotyczy również podmiotów świadczących wewnątrzwspólnotowe usługi, dla których miejscem rozliczenia podatku jest kraj kupującego. Zgłoszenie o uzyskanie europejskiego NIP-u (z przedrostkiem -PL) należy złożyć, zanim dojdzie do finalizacji pierwszej transakcji wewnątrzwspólnotowej.
Jak załatwić formalności związane ze zgłaszaniem się do VAT-UE?
Aby dopełnić wszelkich formalności, należy odpowiednio wypełnić rubrykę C3. formularza VAT-R, Takie zgłoszenie można złożyć w Urzędzie Skarbowym osobiście lub elektronicznie – za pośrednictwem portalu podatkowego albo jako załącznik do wniosku CEIDG-1. Formularz można także wysłać tradycyjną pocztą. Za działanie przez pełnomocnika innego niż członek najbliższej rodziny trzeba zapłacić 17 zł. Nic nie trzeba płacić natomiast za usługi świadczone przez pełnomocnika ogólnego do spraw podatkowych.
Urząd po rozpatrzeniu wniosku dokonuje rejestracji podmiotu w bazie VIES. Co istotne, rejestracja VAT-UE nie wpływa na ewentualną utratę prawa do zwolnienia z opłacania podatku VAT. Informację podsumowującą VAT-UE trzeba składać co miesiąc w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano transakcji wewnątrzwspólnotowej. Jeśli podmiot zdecyduje się na zakończenie tego typu działalności, powinien w terminie do dwóch tygodni złożyć w urzędzie zaktualizowany VAT-R.
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła: