Polski rząd po raz kolejny w tym roku wprowadził zmiany w systemie podatkowym – obowiązują m.in. nowe stawki podatku PIT. Zdecydowano się również na rezygnację z tzw. ulgi klasy średniej. Co jeszcze przyniosły nowe zmiany i jak wyglądają progi podatkowe w „Polskim Ładzie 2.0”?
Niższa stawka PIT
Według najnowszych przepisów obniżona została stawka PIT dla podatników w pierwszym progu podatkowym. Zaliczają się do niego osoby, które zarobiły do 120 tys. złotych brutto w ciągu roku. Nowa stawka PIT wynosi 12%, czyli jest o 5 punktów procentowych niższa od dotychczas obowiązującej stawki 17%. Warto dodać, że stawka 12% dotyczy osób opodatkowanych według zasad ogólnych skali podatkowej. Dzięki tej zmianie do pracowników zatrudnionych na umowy o pracę, umowy zlecenie, emerytów i przedsiębiorców rozliczających się z wykorzystaniem skali podatkowej, powinny trafić wyższe pensje.
Jak wyliczyli eksperci podatkowi z firmy Grant Thornton, osoba zarabiająca 5 tys. złotych brutto miesięcznie po wprowadzeniu zmian będzie mieć przelew z pensją o 125 zł wyższy niż w przypadku stawki 17%. Przy pensji wynoszącej 10 tys. złotych będzie to dodatkowe 210 zł miesięcznie. Zmian nie odczują jedynie osoby zarabiające poniżej 2,5 tys. złotych brutto miesięcznie, ponieważ nie zapłacą w ogóle podatku ze względu na podniesioną w tym roku kwotę wolną od podatku.
Nie nastąpiły żadne zmiany w kwocie wolnej od podatku – w dalszym ciągu będzie ona wynosić 30 tys. złotych. Obniżeniu ulegnie natomiast wysokość miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek dochodowy, co poskutkuje roczną obniżką z 5100 zł do 3600 zł.
Zmiana ta jest wprowadzona od początku lipca 2022 roku, ale ma dotyczyć całego roku 2022. Oznacza to, że Urzędy Skarbowe w rocznym rozliczeniu będą zwracały podatek opłacony według stawki PIT wynoszącej 17%, która obowiązywała od stycznia do końca czerwca tego roku.
Nie zmienia się natomiast stawka PIT dla osób, które przekroczą 120 tys. złotych rocznie i wejdą w drugi próg podatkowy. Wynosi on w dalszym ciągu 32% (płacone od nadwyżki ponad 120 tysięcy).
Przedsiębiorcy, którzy rozliczają się podatkiem liniowym (w wysokości 19%) lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych i którzy nie mają możliwości uwzględnienia kwoty wolnej od podatku, mają obecnie możliwość wyboru rozliczenia się na skali podatkowej w jeden z dwóch następujących sposobów:
- podatkiem liniowym – ex post (po zakończeniu roku 2022 roku) za cały rok podatkowy;
- ryczałtem – do 22 sierpnia 2022 roku za drugie półrocze 2022
Likwidacja ulgi klasy średniej
Ulga dla klasy średniej miała rekompensować pracownikom zarabiającym pomiędzy 5701 zł a 11141 zł miesięcznie brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Ostatecznie zdecydowano, że ulga klasy średniej ma zostać rozwiązana, jednak w obecnym roku podatkowym możliwe jest jednorazowo rozwiązanie, które polega na obliczeniu hipotetycznego podatku z wykorzystaniem ulgi klasy średniej.
Gdy okaże się, że podatnik straci przy zastosowaniu nowej niższej stawki PIT wynoszącej 12%, w porównaniu ze starą wyższą stawką i zastosowaniem ulgi klasy średniej, to Urząd Skarbowy zwróci mu różnicę. Kwota ta ma być różnicą pomiędzy podatkiem należnym i podatkiem obliczonym z użyciem ulgi klasy średniej.
Zmiany w składce zdrowotnej
W pierwszej wersji Polskiego Ładu, która obowiązywała do 30 czerwca, żaden z podatników nie miał możliwości odliczenia składki zdrowotnej. W nowej wersji Polskiego Ładu postanowiono to zmienić. Odliczyć składkę zdrowotną mogą wszyscy podatnicy, poza osobami rozliczającymi się w skali podatkowej. Będą oni nadal obciążani składką zdrowotną w wysokości 9%, bez możliwości jej odliczania.
Z kolei niektórzy przedsiębiorcy będą mieli możliwość pomniejszać podstawę opodatkowania o składki zdrowotne zapłacone do określonego limitu. Limity te mają wynosić dla poszczególnych podatników, którzy rozliczają się:
- liniowo – 8 700 PLN (pomniejszenie dochodu);
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – 50% zapłaconych składek zdrowotnych;
- w formie karty podatkowej – 19% zapłaconej składki
Rozliczenia samotnych rodziców
Po wielu protestach zlikwidowano dotychczasową ulgę dla samotnych rodziców, która wynosiła 1500 złotych do odliczenia od podatku. Od lipca 2022 roku samotni rodzice mają odzyskać prawo do rozliczenia wspólnie z dzieckiem i skorzystać:
- z dwukrotności kwoty wolnej od podatku wynoszącej 30 000 złotych, w przypadku posiadania co najmniej jednego dziecka niepełnosprawnego;
- z kwoty wolnej od podatku pomnożonej przez współczynnik 1,5, gdy podatnik nie ma niepełnosprawnego dziecka.
To sprawia, że dziecko będzie traktowane jak odrębny podatnik.
Zwiększona została również kwota limitu zarobków uczącego się, pełnoletniego dziecka, która uprawnia do skorzystania z ulgi dla samotnych rodziców. Limit zwiększył się z 3 089 złotych do dwunastokrotności wysokości renty socjalnej, a więc do 16 061,28 złotych.
Źródła:
Autor: Łukasz Stachurski
