Wartości niematerialne i prawne - wyjaśnienie
Według ustawy o rachunkowości są to "nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki".
Wartości niematerialne i prawne księguje się na koncie 020 - "Wartości niematerialne i prawne". Konto 020 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych. Na stronie Wn konta 020 ujmuje się wszelkie zwiększenia, a na stronie Ma – wszelkie zmniejszenia stanu wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych, z wyjątkiem umorzenia ujmowanego na kontach 071 i 072.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 020 powinna umożliwić należyte obliczanie umorzenia wartości niematerialnych i prawnych, podział według ich tytułów i osób odpowiedzialnych.
PRZYKŁAD
Treść operacji: Przychody z zakupu wartości niematerialnych i prawnych według ceny brutto pomniejszonej o VAT podlegający odliczeniu od należnego VAT
Strony na kontach księgowych:
- Strona Wn Konto 020 - "Wartości niematerialne i prawne".
- Strona Ma Konto 201 - "Rozrachunki z odbiorcami".
Do Wartości Niematerialnych i Prawnych (WNiP) zalicza się w szczególności:
- autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,
- prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych,
- know-how,
- nabytą wartość firmy,
- koszty zakończonych prac rozwojowych,
- prawa majątkowe przyjęte do używania na podstawie umowy spełniającej warunki leasingu finansowego.
Do powyższej kategorii zalicza się wyłącznie nabyte prawa majątkowe. Przy czym za nabyte prawa majątkowe uważa się nie tylko te pozyskane w drodze kupna, ale także wniesione aportem czy otrzymane nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny.
Natomiast Wartości Niematerialnych i Prawnych (WNiP) nie stanowią m.in.:
- prawa wytworzone we własnym zakresie - wyjątek stanowią jedynie koszty zakończonych prac rozwojowych; w aktywach jednostki nie ujmuje się zatem wytworzonych we własnym zakresie programów komputerowych, zarejestrowanego własnego znaku towarowego czy też wypracowanej własnej wartości firmy,
- prawa, które jednostka posiada w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających np. z przyrostu ich wartości, lub innych pożytków, w tym z transakcji handlowej; są one zaliczane do inwestycji,
- prawa oddane do używania na podstawie umowy spełniającej warunki leasingu finansowego; u finansującego (leasingodawcy) zalicza się je do aktywów finansowych.
Więcej szczegółów na:
