Przedsiębiorcy często szukają dostępnych w polskim prawie podatkowych narzędzi pozwalających im dostosować osiągane przychody i ponoszone koszty do profilu prowadzonej działalności. Jednym z takich narzędzi jest sporządzanie spisu z natury w trakcie roku. Remanent miesięczny w PIT dotyczy podatników stosujący formę opodatkowania – podatek liniowy, skalę podatkową.
|
Spis treści:
- Remanent jako obowiązkowy element u podatników prowadzących PKPiR
- Kiedy podatnik powinien sporządzić spis z natury?
- Miesięczny remanent a zaliczka na podatek dochodowy PIT
|
Remanent jako obowiązkowy element u podatników prowadzących PKPiR
Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PDOF) podatnicy, którzy prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów jako ewidencje przychodów i kosztów z prowadzonej działalności obowiązują określone zasady ustalania dochodu z tej działalności.
Dochód u tych (stosujących ewidencję PKPiR) przedsiębiorców jest różnicą pomiędzy przychodem z działalności a poniesionymi kosztami uzyskania powiększona o różnicę remanentową.
DOCHÓD (PKPIR) = PRZYCHODY – KOSZTY + REMANENT
|
UWAGA!
Kwota wynikająca z remanentu wpływa na wysokość dochodu / straty podatkowej z prowadzonej działalności gospodarczej. |
Różnica remanentowa dotyczy wartości remanentu końcowego i początkowego. Sporządzony remanent w prowadzonej działalności dotyczy poniższych składników prowadzonej działalności gospodarczej.
| Składniki w działalności gospodarczej objęte spisem z natury |
| 1. |
Towary handlowe |
| 2. |
Surowce |
| 3. |
Materiały podstawowe |
| 4. |
Materiały pomocnicze |
| 5. |
Półprodukty, półwyroby |
| 6. |
Produkty w toku (produkcja w toku) |
| 7. |
Wyroby gotowe |
| 8. |
Braki |
| 9. |
Odpadki |
Remanent sporządzany z dniem ostatniego dnia roku kalendarzowego dotyczy spisania według wartości na koniec roku niesprzedanych towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków. Nie sporządza się remanentu na początek roku. Podatnik przenosi wartość remanentu z ostatniego dnia roku poprzedniego na pierwszy dzień roku kolejnego.
Kiedy podatnik powinien sporządzić spis z natury?
Na mocy § 24 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23.12.2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2019 r. poz. 2544 zwanego dalej rozporządzeniem) podatnik prowadzący PKPiR jest zobligowany do sporządzania spisu z natury i ujęcia go w PKPiR.
Spis z natury podatnik sporządza:
- na dzień 1 stycznia,
- na koniec każdego roku podatkowego,
- na dzień rozpoczęcia działalności,
- na żądanie naczelnika urzędu skarbowego,
- w ciągu roku podatkowego w przypadku utraty prawa do ryczałtu,
- w sytuacji zmiany wspólnika,
- w przypadku zmiany proporcji udziałów wspólników,
- na skutek likwidacji działalności.
Remanent można także sporządzać w trakcie roku kalendarzowego za okresy miesięczne. Kiedyś dodatkowo występował obowiązek zawiadamiania urzędu skarbowego o rozpoczęciu stosowania miesięcznego spisu z natury, a więc innego niż na koniec roku kalendarzowego. W aktualnym stanie prawnym tego obowiązku już nie ma.
Miesięczny remanent a zaliczka na podatek dochodowy PIT
Jak już wyżej wskazano istnieje możliwość sporządzania miesięcznego remanentu u podatników prowadzących ewidencję PKPiR. Miesięczny remanent będzie miał wpływ na wysokość miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy z uwagi, iż ma bezpośredni wpływ na wysokość dochodu / poniesionej straty. Ustalona wartość miesięcznego remanentu zostanie dodana albo odjęta od miesięcznego dochodu za okres, na koniec którego sporządzany jest miesięczny remanent.
|
UWAGA!
Jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego wówczas podatnik dodaje do rocznego dochodu obliczoną wartość remanentu.
Jeżeli wartość remanentu końcowego jest niższa niż wartość remanentu początkowego wówczas podatnik ma obowiązek odjąć od rocznego dochodu obliczoną wartość remanentu. |
Przykład 1
Czynny podatnik VAT prowadzi kiosk prasowy. Podatnik zdecydował, iż w roku 2023 będzie stosował miesięczny remanent.
Wartość miesięcznego remanentu na koniec każdego poniższego okresu wynosiła odpowiednio:
- na dzień 31.12.2022r. / 01.01.2023r. -> 31 000 zł,
- na dzień 31.01.2023r. -> 21 000 zł,
- na dzień 28.02.2023r. -> 38 000 zł.
W jaki sposób miesięczny remanent wpłynął na wysokość dochodu a przez to zaliczki na podatek dochodowy? Obliczenia przedstawiono w poniższej tabeli.
| DOCHÓD NARASTAJĄCO ZA OKRES 01/2023r. |
| KATEGORIA |
KWOTA |
| PRZYCHÓD |
110 000 zł |
| KOSZT |
51 000 zł |
| DOCHÓD |
59 000 zł |
| REMANENT |
- 10 000 zł = (21 000 zł – 31 000 zł) |
| DOCHÓD SKORYGOWANY O REMANENT |
49 000 zł = (59 000 zł – 10 000 zł) |
| |
| DOCHÓD NARASTAJĄCO ZA OKRES 02/2023r. |
| KATEGORIA |
KWOTA |
| PRZYCHÓD |
130 000 zł |
| KOSZT |
61 000 zł |
| DOCHÓD |
69 000 zł |
| REMANENT |
7 000 zł = (38 000 zł – 31 000 zł) |
| DOCHÓD SKORYGOWANY O REMANENT |
76 000 zł = (69 000 zł + 7 000 zł) |
Powyższy przykład wyraźnie pokazuje, że:
- ujemny remanent zmniejsza dochód / powiększa stratę z działalności,
- dodatni remanent zwiększa dochód / pomniejsza stratę z działalności.
W przypadku, gdy dodatnia kwota remanentu zwiększa dochód to powiększa także kwotę zaliczki na podatek dochodowy PIT-36 (skala podatkowa) albo PIT-36L (podatek liniowy).
Autor:
Krzysztof Ulicki
